Survivor
Member
Derleyen: Fazilet Şenol / Milliyet.com.tr – İnsanlığın yerleşik hayata geçtiği periyottan itibaren toplum tertibini sağlamak ismine birtakım kurallar ve yaptırımlar ortaya çıktı. Bu kuralların belirli bir hukuk nizamı ve sistematik bir bütünlüğü olmasa da insanları birtakım makûs sayılan işlerden uzak tutmayı ve yapılan bir şey var ise cezasız kalmamasını sağlamıştı. elbet geçmişten günümüze ceza sistemleri şekillenip gelişti. Lakin tarihte verdiği cezalara başka bir değer atfeden Roma İmparatorluğu, üzerinden asırlar geçmiş bulunmasına karşın hâlâ isminden kelam ettiriyor. İşte Roma İmparatorluğu’na ilişkin dünyanın en sert cezaları ortasına girmiş 5 metot.
1- İŞKENCE
Roma İmparatorluğunda kölelere ve özgür şahıslara yapılan azap tipleri bile değişiklik gösteriyordu. En bilinen ceza usulü azaptı ve çarmıha germek de bunlar içinde fazlaca fazla uygulanıyordu. Bu ceza usulünde hatalı bir kazığa bağlanır ve bu kazık toprağa uygunca çakılırdı. İnfazdan evvel mahkûm, kırbaçlandıktan daha sonra kazık direğini infaz meydanına taşırdı. Ceza verilen kişi ya çarmıha bağlanır ya da ayaklarından ve ellerinden çakılırdı. Bu sebeple vefat yavaş ve dayanılmaz bir biçimde olurdu. O denli ki birtakım hatalılara yemek ve su verilerek mevt müddeti yeterlice uzatılırdı. kimi vakit bacaklar ağır darbelerle kırılır, yüz ve göğüs kancalı aletlerle yırtılır, gövde sivri uçlu sapalar yahut kazıklarla delik deşik edilirdi. Bir öteki metot de böcekleri çekmek için hatalının yüzüne bal sürmekti.
İşkence formülü olarak Romalılar sadece çarmıha germeyi kullanmadılar. Dağlama da en epey başvurdukları azap biçimlerinden biri oldu. Kızgın demirin yüze yada avuç içine basılması formunda damgalanmasıyla yapılıyordu. Dükkan soyan şahısların göz altları dağlanıyor, Allah’a küfür edenlerin lisanı kızgın şişle deliniyor ve iftiracı olanların alnı ise P harfi (Perjury: Yalancı) ile dağlanıyordu. Romalılar hatalılara canlı diri yakarak, haşlayarak ya da kızartarak da azap ettiler. Hatalıyı öldürene kadar taşlamak da başvurdukları en dehşet verici azaplar içindeydı.
2- ÇİRKİNLEŞTİRME
Bir öteki ilgi cazibeli ceza yolu ise çirkinleştirmeydi. Buna gerek burun, saç ve lisan kesme biçimleriyle gerçekleştiren Romalılar için saçın kesilmesi pek küçük düşürücü ve kişinin toplum nezdinde lekelenişi olan bir uygulama olarak görülmekteydi. Örneğin Roma tarihinde sıkça karşılaşılan entirikalar kararı Heraklonas’ın burnu ve annesinin ise lisanı kesilmişti. Buna emsal tahttan indirme ve cezalandırma prosedürleri pek yaygındı. Bayanların saçları kesilerek manastırlara kapatılması, imparator eşlerine dahi bu cezaların verilmesi çok dikkat cazipti.
3- ATEŞ VE SUYA ERİŞEMEME
Roma’da devlete karşı silahlanmak, müsaade verilmeden savaş açmak ya da asker toplamak, ordulara pusu kurmak, askerden kaçmak, astroloğa imparatorun vefat tarihini sormak dahi vatan hainliği cürmüne giriyordu. Vatana ihanet kabahatinin cezası da ya karara bağlanan istekli sürgün ya da nadiren idam cezası oluyordu. Lakin Jül Sezar devrinde bu cezaların yerine ateş ve suya erişmekten men edilme getirmişti.
4- DESİMASYON
Desimasyon, tarihçiler tarafınca Roma tarihi boyunca en ağır, en insafız ve acımasız olarak gösterilen cezalardan biri. Savaş anında bakılırsav yerini terk eden, isyan eden ve buyruklara uymayan askerlerin ilişkin olduğu bütün bir tabura verilen cezaya desimasyon deniyordu. O denli ki bu cezada, ceza verilen birlik hiç bir ayrım gözetmeden 10’arlı kümelere ayrılıp vefatına bir kuraya natürel tutulurdu. Askerlerin hatalı olup olmaması yahut rütbelerinin bir ehemmiyeti yoktu. Bu kuranın kaybedeni birtakım bazı kısa çöpü birtakım kimi boyalı taşı çeker ve amansız bir mevte yürürdü. En nihayetinde taburdaki her 10 askerden 1’i, kurayı kazanan öbür 9 silah arkadaşı tarafınca taşlanarak ya da sopa ile dövülerek katledilirdi. Kendi silah arkadaşlarının vefatına sebep olmakla bir arada bu cezaya olağan tutulan askerler, buğday yerine arpa yiyerek kölelerle bir arada uyumak zorunda bırakılıyordu.
5- GLADYATÖRLÜK
hiç bir ceza Roma’nın en kuvvetli vakit içinderında filizlenen bu ceza prosedürünün yerini alamadı. Antik Roma’nın gladyatör şovları bugüne kadar gelen bir ün ve saygınlık kazanmıştı. Bu şovlarda beşerler yabanî hayvanlarla ve birbirleriyle karşı karşıya getirilerek dövüştürülürlerdi. Göz kamaştırıcı bir hale getirilmiş olan gladyatörler genel görüşün bilakis müsabakaya can atan, kuvvet, yetenek ve yüreklerini sergilemek için yanıp tutuşan şahıslar değildi. Öyle ki müsabakalardan fiyat bile almazlardı. Onlar vefata mahkûm edilmiş tutsaklar, katiller ve suçlulardı. Yani gladyatörlük de tıpkı idam ve kurşuna dizilmek üzere bir infaz formülüydü.
Mahkûm edilen kişiyi niteliği ve derecesi tanımlanamaz zalim azaplara uğratması, öbür infaz tiplerinden onu ayıran tek noktaydı. bu biçimde bir dövüş ortasında vefatına yer almaya zorlanan insanın düşük da olsa hayatını kurtarma talihi olduğu kanısı ise bir yanılgıdan ibarettti. Gladyatörün bu biçimde bir talihi yoktu. İzleyenlerin alkışları eşliğinde, dehşet verici bir halde öleceği mutlaktı. Mahkûm, gladyatör gösterisinde uzunluk göstermedilk evvel intihar etmeyeceğinden emin olmak için sıkı halde korunurdu.
Arenada çabucak her tıp yırtıcı hayvan kullanılırdı. Aslanlar, ayılar, leoparlar, kaplanlar, panterler ve kurtlar vefatına yapılan bir dövüşte mahkûmlara karşı kışkırtılırdı. Bazıları mutlak vefatı cesurca karşılayarak, hayvanla ellerinden geldiğince dövüşürdü bazıları de arenaya çıkmayı reddettikleri için fikirlerini değiştirene kadar kırbaçlanırlar ya da ne olduğunu anlayamadan hayvanlara fırlatılırlardı. O denli ki fizikî manisi olanlar bile bu arenalarda savaştırılırdı. Eldeki hatalılar yahut tutsaklar gereksinimi karşılamadığı vakit onların yerini alacak köleler satın alınırdı.
1- İŞKENCE
Roma İmparatorluğunda kölelere ve özgür şahıslara yapılan azap tipleri bile değişiklik gösteriyordu. En bilinen ceza usulü azaptı ve çarmıha germek de bunlar içinde fazlaca fazla uygulanıyordu. Bu ceza usulünde hatalı bir kazığa bağlanır ve bu kazık toprağa uygunca çakılırdı. İnfazdan evvel mahkûm, kırbaçlandıktan daha sonra kazık direğini infaz meydanına taşırdı. Ceza verilen kişi ya çarmıha bağlanır ya da ayaklarından ve ellerinden çakılırdı. Bu sebeple vefat yavaş ve dayanılmaz bir biçimde olurdu. O denli ki birtakım hatalılara yemek ve su verilerek mevt müddeti yeterlice uzatılırdı. kimi vakit bacaklar ağır darbelerle kırılır, yüz ve göğüs kancalı aletlerle yırtılır, gövde sivri uçlu sapalar yahut kazıklarla delik deşik edilirdi. Bir öteki metot de böcekleri çekmek için hatalının yüzüne bal sürmekti.
İşkence formülü olarak Romalılar sadece çarmıha germeyi kullanmadılar. Dağlama da en epey başvurdukları azap biçimlerinden biri oldu. Kızgın demirin yüze yada avuç içine basılması formunda damgalanmasıyla yapılıyordu. Dükkan soyan şahısların göz altları dağlanıyor, Allah’a küfür edenlerin lisanı kızgın şişle deliniyor ve iftiracı olanların alnı ise P harfi (Perjury: Yalancı) ile dağlanıyordu. Romalılar hatalılara canlı diri yakarak, haşlayarak ya da kızartarak da azap ettiler. Hatalıyı öldürene kadar taşlamak da başvurdukları en dehşet verici azaplar içindeydı.
2- ÇİRKİNLEŞTİRME
Bir öteki ilgi cazibeli ceza yolu ise çirkinleştirmeydi. Buna gerek burun, saç ve lisan kesme biçimleriyle gerçekleştiren Romalılar için saçın kesilmesi pek küçük düşürücü ve kişinin toplum nezdinde lekelenişi olan bir uygulama olarak görülmekteydi. Örneğin Roma tarihinde sıkça karşılaşılan entirikalar kararı Heraklonas’ın burnu ve annesinin ise lisanı kesilmişti. Buna emsal tahttan indirme ve cezalandırma prosedürleri pek yaygındı. Bayanların saçları kesilerek manastırlara kapatılması, imparator eşlerine dahi bu cezaların verilmesi çok dikkat cazipti.
3- ATEŞ VE SUYA ERİŞEMEME
Roma’da devlete karşı silahlanmak, müsaade verilmeden savaş açmak ya da asker toplamak, ordulara pusu kurmak, askerden kaçmak, astroloğa imparatorun vefat tarihini sormak dahi vatan hainliği cürmüne giriyordu. Vatana ihanet kabahatinin cezası da ya karara bağlanan istekli sürgün ya da nadiren idam cezası oluyordu. Lakin Jül Sezar devrinde bu cezaların yerine ateş ve suya erişmekten men edilme getirmişti.
4- DESİMASYON
Desimasyon, tarihçiler tarafınca Roma tarihi boyunca en ağır, en insafız ve acımasız olarak gösterilen cezalardan biri. Savaş anında bakılırsav yerini terk eden, isyan eden ve buyruklara uymayan askerlerin ilişkin olduğu bütün bir tabura verilen cezaya desimasyon deniyordu. O denli ki bu cezada, ceza verilen birlik hiç bir ayrım gözetmeden 10’arlı kümelere ayrılıp vefatına bir kuraya natürel tutulurdu. Askerlerin hatalı olup olmaması yahut rütbelerinin bir ehemmiyeti yoktu. Bu kuranın kaybedeni birtakım bazı kısa çöpü birtakım kimi boyalı taşı çeker ve amansız bir mevte yürürdü. En nihayetinde taburdaki her 10 askerden 1’i, kurayı kazanan öbür 9 silah arkadaşı tarafınca taşlanarak ya da sopa ile dövülerek katledilirdi. Kendi silah arkadaşlarının vefatına sebep olmakla bir arada bu cezaya olağan tutulan askerler, buğday yerine arpa yiyerek kölelerle bir arada uyumak zorunda bırakılıyordu.
5- GLADYATÖRLÜK
hiç bir ceza Roma’nın en kuvvetli vakit içinderında filizlenen bu ceza prosedürünün yerini alamadı. Antik Roma’nın gladyatör şovları bugüne kadar gelen bir ün ve saygınlık kazanmıştı. Bu şovlarda beşerler yabanî hayvanlarla ve birbirleriyle karşı karşıya getirilerek dövüştürülürlerdi. Göz kamaştırıcı bir hale getirilmiş olan gladyatörler genel görüşün bilakis müsabakaya can atan, kuvvet, yetenek ve yüreklerini sergilemek için yanıp tutuşan şahıslar değildi. Öyle ki müsabakalardan fiyat bile almazlardı. Onlar vefata mahkûm edilmiş tutsaklar, katiller ve suçlulardı. Yani gladyatörlük de tıpkı idam ve kurşuna dizilmek üzere bir infaz formülüydü.
Mahkûm edilen kişiyi niteliği ve derecesi tanımlanamaz zalim azaplara uğratması, öbür infaz tiplerinden onu ayıran tek noktaydı. bu biçimde bir dövüş ortasında vefatına yer almaya zorlanan insanın düşük da olsa hayatını kurtarma talihi olduğu kanısı ise bir yanılgıdan ibarettti. Gladyatörün bu biçimde bir talihi yoktu. İzleyenlerin alkışları eşliğinde, dehşet verici bir halde öleceği mutlaktı. Mahkûm, gladyatör gösterisinde uzunluk göstermedilk evvel intihar etmeyeceğinden emin olmak için sıkı halde korunurdu.
Arenada çabucak her tıp yırtıcı hayvan kullanılırdı. Aslanlar, ayılar, leoparlar, kaplanlar, panterler ve kurtlar vefatına yapılan bir dövüşte mahkûmlara karşı kışkırtılırdı. Bazıları mutlak vefatı cesurca karşılayarak, hayvanla ellerinden geldiğince dövüşürdü bazıları de arenaya çıkmayı reddettikleri için fikirlerini değiştirene kadar kırbaçlanırlar ya da ne olduğunu anlayamadan hayvanlara fırlatılırlardı. O denli ki fizikî manisi olanlar bile bu arenalarda savaştırılırdı. Eldeki hatalılar yahut tutsaklar gereksinimi karşılamadığı vakit onların yerini alacak köleler satın alınırdı.