Suriye tezkeresi TBMM’de: Kim ne oy kullanacak? Operasyon gelir mi? Tezkerenin onaylanmasıyla Türkiye, Suriye ve Irak’taki askeri varlığını uzatabilecek. Gündemde yer alan Suriye ve Irak tezkeresinin olağanda bir yıllığına uzatılan öteki tezkerelerden farkı iki yıllık bir müddetyi kapsaması.
Daha evvel de 4 Ekim 2012 TBMM tarihindeki sonucuyla, Suriye’deki iç karışıklıklar sebebiyle Türkiye’ye yönelebilecek tehditlere karşı gerekli önlemlerin alınması kapsamında bir tezkere meclisten geçmişti. Kelam konusu sonucun akabinde TBMM bu yetkisini 4 Ekim 2013’te görüşerek süreyi bir daha uzatmıştı. 2013 tarihinden daha sonra Suriye ve Irak’a yönelik tezkereler birleştirilerek görüşülmüştü.
Tezkerede yer alan sözler
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla gönderilen Irak ve Suriye tezkeresinde, “Irak’ta PKK ve DEAŞ ögelerinin varlığını sürdürmesi, etnik temelli ayrılıkçılığa yönelik teşebbüsler, bölgesel barışa, istikrara ve ülkemizin güvenliğine direkt tehdit oluşturmaktadır. Suriye’de, hududumuza mücavir alanlarda PKK/PYD-YPG ve DEAŞ başta olmak üzere mevcudiyetini sürdüren terör örgütleri, ülkemize, ulusal güvenliğimize ve sivillere yönelik hareketlerini sürdürmektedir” denildi.
İdlib’de Astana süreci kapsamında istikrar ve güvenliğin tesisine ait faaliyetleri maksat alan risk ve tehditlerin devam ettiği belirtilen tezkerede, “Bütün bu gelişmeler kapsamında, terörle Irak ve Suriye’nin toprak bütünlüğünü bozmaya ve alanda gayrimeşru oldu bittiler oluşturmaya yönelik, ulusal güvenliğimize tehlike oluşturabilecek her türlü risk, tehdit ve harekete karşı, memleketler arası hukuktan doğan haklarımız doğrultusunda gerekli tedbirlerin alınması ulusal güvenliğimiz açısından hayati ehemmiyet arz etmektedir” sözüne yer verildi.
Kelam konusu tezkere ile Türk askerinin Irak ve Suriye’deki misyon müddeti iki yıl daha uzatılacak. Tezkerenin Genel Kurul’da AKP ve MHP’nin yanı sıra muhalefet milletvekillerinin de oyuyla kabul edilmesi bekleniyor. ÂLÂ Parti tezkereye takviye görüşü açıklarken CHP tutum belirlemedi. HDP’nin tutumu ise ‘Hayır‘ tarafında. Genel Şura oturumları bugün saat 15.00’te başlayacak.
Erdoğan’dan operasyon sinyali
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 15 Ekim’de Cuma namazı çıkışında gazetecilerin sorularını yanıtlamış ve Suriye’ye yönelik operasyon sinyali vermişti. Erdoğan, “Suriye’de yalnızca kuzeyi değil, genelinde bildiğiniz üzere PKK, YPG, PYD buralarda cirit atıyor. Bunlara takviye veren ülkelerin başında da koalisyon güçleri, Amerika geliyor. Bunların verdiği her türlü dayanak, silah, mühimmat bunlarla bir arada burada terör estiriyorlar. Bunlara karşı bizler uğraşımızı veriyoruz. Rejim bunlardan gücünü alıyor. Rejime karşı da bu gayret sürdürülüyor. Tabi bir yere kadar sabrımız devam etti ve son olarak biliyorsunuz iki polisimiz burada şehit oldu. Vakit zaman sivillerden buralarda şehit olanları görüyoruz. Tüm bunlara karşı da çabamız bundan daha sonraki süreçte epeyce daha farklı bir biçimde devam edecektir. Terör örgütlerine, ABD’nin oradaki malum güçlerine karşı, rejim güçlerine karşı gerekli olan her türlü çabayı vereceğiz bu mevzuda kararlıyız” tabirlerini kullanmıştı.
Yandaş gazete Suriye operasyonu haritasını çizdi
Türkiye gazetesi manşetten duyurduğu haberde, Suriye’de yapılacak operasyon için ÖSO kumandanlarının Ankara’ya geldiğini deklare etti. Gazeteye bakılırsa, operasyon iki ana koldan ve 35 bin kişilik ordu ile gerçekleştirilecek.
Yandaş gazete duyurdu: ÖSO kumandanları Ankara’da https://t.co/exJhl08T44
— Halk TV (@halktvcomtr) October 25, 2021
Habere nazaran, Ankara’ya çağrılan Suriye Ulusal Ordusu kumandanlarına cephe-grup uyumu ve yürütülecek operasyona dair taktik-strateji hakkında bilgi paylaşımı yapıldı. Tel Rifat, Menbiç, Ayn İsa, Tel Temir cephelerinde bakılırsav yapacak askerlerin lokasyon ve sayıları belirlendi.
Halep’te Türkiye aksisi protestolar
Türk Silahları Kuvvetleri takviyeli Suriyeli muhaliflerin terör örgütü PKK/YPG’nin elinden aldığı Halep’in kuzeyinde bulunan Kafr Naya köyünde Türkiye aykırısı protesto düzenlendi.
وقفة احتجاجية لأهالي #كفر_نايا رفضاً للاحتـ.ـلال التركي
تصوير : #جورج_اورفليان#حلب #سانا pic.twitter.com/1zaK8lAlvn
— سانا عاجل (@SanaAjel) October 25, 2021
TSK dayanaklı Suriyeli muhaliflerin terör örgütü PKK/YPG’nin elinden aldığı Halep’in kuzeyinde bulunan Kafr Naya’da Türkiye aksisi şovlar gerçekleştirildiği bildirildi.
Suriye’nin resmi haber ajansı SANA’da yer alan habere bakılırsa, Kafr Naya halkının bugün bir protesto düzenleyerek, “Türk işgalini ve terör örgütlerinin paralı askerlerini mutlak olarak reddettikleri” bildirildi.
Soçi tepesi ‘sonuçsuz’ kalmıştı
Eylül ayının sonunda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in “Ankara’nın 5 Mart 2020 muahedesi kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmesi gerekliliği” konusunu görüştüğü Soçi görüşmelerinin ortak basın açıklaması düzenlenmeden “sessiz bir biçimde” tamamlanması “sonuçsuz” kaldığı formunda yorumlanmıştı. 5 Mart 2020 muahedesi yükümlülükleri, Moskova’nın Ankara’dan militanları geri çekerek Halep ile Lazkiye içindeki M4 yolunu açılması talebini kapsıyor.
Beyrut merkezli haber sitesi Al Modon, kelam konusu toplantıda Putin’in, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı Suriye başkanı Beşar Esad ile görüşmeye ikna etmeye çalışacağı savında bulunmuştu. Al Modon haberinde, “Putin, Erdoğan’ı Şam’la müzakere masasına oturmaya ikna etmeye çalışacak” tabirlerine yer vermişti.
Türkiye’nin Suriye’ye yönelik mümkün bir operasyon başlatmasının Türkiye ve Rusya içindeki münasebetleri nasıl etkileyeceği de merak konusu.
Arap ülkeleri Suriye ile olağanlaşma yolunda
Arap ülkelerinden son vakit içinderda arka arda Suriye ile olağanlaşma adımları gelmeye başladı. 2011 yılında tetiklenen Arap Baharı daha sonrasında Ortadoğu başta olmak üzere Şam’ın dünya ile kesilen diplomatik alakaları tekrar kurulma tabanına girmiş durumda. Ekim başı prestijiyle 7 ülke Şam idaresini resmen muhatap kabul etmiş ya da etmenin eşiğine gelmiş durumda.
Olağanlaşma adımları atan ülkeler; Tunus, Cezayir, Sudan, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Ürdün ve Irak olarak sıralanırken, Mısır ile de görüşmelerin devam ettiği biliniyor. Öte yandan Suudi Arabistan’ın Şam’da bulunan büyükelçilik binasında tadilata başladığı haberleri de Suriye’nin Arap Birliği’ne yakın vakitte döneceği halinde yorumlanmıştı.
Daha evvel de 4 Ekim 2012 TBMM tarihindeki sonucuyla, Suriye’deki iç karışıklıklar sebebiyle Türkiye’ye yönelebilecek tehditlere karşı gerekli önlemlerin alınması kapsamında bir tezkere meclisten geçmişti. Kelam konusu sonucun akabinde TBMM bu yetkisini 4 Ekim 2013’te görüşerek süreyi bir daha uzatmıştı. 2013 tarihinden daha sonra Suriye ve Irak’a yönelik tezkereler birleştirilerek görüşülmüştü.
Tezkerede yer alan sözler
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla gönderilen Irak ve Suriye tezkeresinde, “Irak’ta PKK ve DEAŞ ögelerinin varlığını sürdürmesi, etnik temelli ayrılıkçılığa yönelik teşebbüsler, bölgesel barışa, istikrara ve ülkemizin güvenliğine direkt tehdit oluşturmaktadır. Suriye’de, hududumuza mücavir alanlarda PKK/PYD-YPG ve DEAŞ başta olmak üzere mevcudiyetini sürdüren terör örgütleri, ülkemize, ulusal güvenliğimize ve sivillere yönelik hareketlerini sürdürmektedir” denildi.
İdlib’de Astana süreci kapsamında istikrar ve güvenliğin tesisine ait faaliyetleri maksat alan risk ve tehditlerin devam ettiği belirtilen tezkerede, “Bütün bu gelişmeler kapsamında, terörle Irak ve Suriye’nin toprak bütünlüğünü bozmaya ve alanda gayrimeşru oldu bittiler oluşturmaya yönelik, ulusal güvenliğimize tehlike oluşturabilecek her türlü risk, tehdit ve harekete karşı, memleketler arası hukuktan doğan haklarımız doğrultusunda gerekli tedbirlerin alınması ulusal güvenliğimiz açısından hayati ehemmiyet arz etmektedir” sözüne yer verildi.
Kelam konusu tezkere ile Türk askerinin Irak ve Suriye’deki misyon müddeti iki yıl daha uzatılacak. Tezkerenin Genel Kurul’da AKP ve MHP’nin yanı sıra muhalefet milletvekillerinin de oyuyla kabul edilmesi bekleniyor. ÂLÂ Parti tezkereye takviye görüşü açıklarken CHP tutum belirlemedi. HDP’nin tutumu ise ‘Hayır‘ tarafında. Genel Şura oturumları bugün saat 15.00’te başlayacak.
Erdoğan’dan operasyon sinyali
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 15 Ekim’de Cuma namazı çıkışında gazetecilerin sorularını yanıtlamış ve Suriye’ye yönelik operasyon sinyali vermişti. Erdoğan, “Suriye’de yalnızca kuzeyi değil, genelinde bildiğiniz üzere PKK, YPG, PYD buralarda cirit atıyor. Bunlara takviye veren ülkelerin başında da koalisyon güçleri, Amerika geliyor. Bunların verdiği her türlü dayanak, silah, mühimmat bunlarla bir arada burada terör estiriyorlar. Bunlara karşı bizler uğraşımızı veriyoruz. Rejim bunlardan gücünü alıyor. Rejime karşı da bu gayret sürdürülüyor. Tabi bir yere kadar sabrımız devam etti ve son olarak biliyorsunuz iki polisimiz burada şehit oldu. Vakit zaman sivillerden buralarda şehit olanları görüyoruz. Tüm bunlara karşı da çabamız bundan daha sonraki süreçte epeyce daha farklı bir biçimde devam edecektir. Terör örgütlerine, ABD’nin oradaki malum güçlerine karşı, rejim güçlerine karşı gerekli olan her türlü çabayı vereceğiz bu mevzuda kararlıyız” tabirlerini kullanmıştı.
Yandaş gazete Suriye operasyonu haritasını çizdi
Türkiye gazetesi manşetten duyurduğu haberde, Suriye’de yapılacak operasyon için ÖSO kumandanlarının Ankara’ya geldiğini deklare etti. Gazeteye bakılırsa, operasyon iki ana koldan ve 35 bin kişilik ordu ile gerçekleştirilecek.
Yandaş gazete duyurdu: ÖSO kumandanları Ankara’da https://t.co/exJhl08T44
— Halk TV (@halktvcomtr) October 25, 2021
Habere nazaran, Ankara’ya çağrılan Suriye Ulusal Ordusu kumandanlarına cephe-grup uyumu ve yürütülecek operasyona dair taktik-strateji hakkında bilgi paylaşımı yapıldı. Tel Rifat, Menbiç, Ayn İsa, Tel Temir cephelerinde bakılırsav yapacak askerlerin lokasyon ve sayıları belirlendi.
Halep’te Türkiye aksisi protestolar
Türk Silahları Kuvvetleri takviyeli Suriyeli muhaliflerin terör örgütü PKK/YPG’nin elinden aldığı Halep’in kuzeyinde bulunan Kafr Naya köyünde Türkiye aykırısı protesto düzenlendi.
وقفة احتجاجية لأهالي #كفر_نايا رفضاً للاحتـ.ـلال التركي
تصوير : #جورج_اورفليان#حلب #سانا pic.twitter.com/1zaK8lAlvn
— سانا عاجل (@SanaAjel) October 25, 2021
TSK dayanaklı Suriyeli muhaliflerin terör örgütü PKK/YPG’nin elinden aldığı Halep’in kuzeyinde bulunan Kafr Naya’da Türkiye aksisi şovlar gerçekleştirildiği bildirildi.
Suriye’nin resmi haber ajansı SANA’da yer alan habere bakılırsa, Kafr Naya halkının bugün bir protesto düzenleyerek, “Türk işgalini ve terör örgütlerinin paralı askerlerini mutlak olarak reddettikleri” bildirildi.
Soçi tepesi ‘sonuçsuz’ kalmıştı
Eylül ayının sonunda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in “Ankara’nın 5 Mart 2020 muahedesi kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmesi gerekliliği” konusunu görüştüğü Soçi görüşmelerinin ortak basın açıklaması düzenlenmeden “sessiz bir biçimde” tamamlanması “sonuçsuz” kaldığı formunda yorumlanmıştı. 5 Mart 2020 muahedesi yükümlülükleri, Moskova’nın Ankara’dan militanları geri çekerek Halep ile Lazkiye içindeki M4 yolunu açılması talebini kapsıyor.
Beyrut merkezli haber sitesi Al Modon, kelam konusu toplantıda Putin’in, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı Suriye başkanı Beşar Esad ile görüşmeye ikna etmeye çalışacağı savında bulunmuştu. Al Modon haberinde, “Putin, Erdoğan’ı Şam’la müzakere masasına oturmaya ikna etmeye çalışacak” tabirlerine yer vermişti.
Türkiye’nin Suriye’ye yönelik mümkün bir operasyon başlatmasının Türkiye ve Rusya içindeki münasebetleri nasıl etkileyeceği de merak konusu.
Arap ülkeleri Suriye ile olağanlaşma yolunda
Arap ülkelerinden son vakit içinderda arka arda Suriye ile olağanlaşma adımları gelmeye başladı. 2011 yılında tetiklenen Arap Baharı daha sonrasında Ortadoğu başta olmak üzere Şam’ın dünya ile kesilen diplomatik alakaları tekrar kurulma tabanına girmiş durumda. Ekim başı prestijiyle 7 ülke Şam idaresini resmen muhatap kabul etmiş ya da etmenin eşiğine gelmiş durumda.
Olağanlaşma adımları atan ülkeler; Tunus, Cezayir, Sudan, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Ürdün ve Irak olarak sıralanırken, Mısır ile de görüşmelerin devam ettiği biliniyor. Öte yandan Suudi Arabistan’ın Şam’da bulunan büyükelçilik binasında tadilata başladığı haberleri de Suriye’nin Arap Birliği’ne yakın vakitte döneceği halinde yorumlanmıştı.