Beykozlu
Member
İklim değişikliği
Yapay zeka tahminleri: küresel ısınma daha hızlı ilerleyebilir
Mevcut bağlantıyı kopyala
İklim krizi bizi sandığımızdan daha hızlı mı vuracak? Yapay zekaya dayalı analizler en azından bunu gösteriyor.
Sera gazı emisyonları artmaya devam ederse, Avrupa'daki sıcaklıklar 2060 yılına kadar sanayi öncesi değerlere kıyasla en az üç derece artabilir. Bir araştırma ekibinin yapay zeka destekli bir analizden çıkardığı sonuç bu. Avrupa küresel ortalamadan daha hızlı ısınıyor: Copernicus iklim servisinin verilerine göre 2023'te hava zaten 2,3 derece daha sıcaktı; küresel olarak ise 1,48 derece civarındaydı.
Yeni değerlendirmeye göre, küresel ısınma muhtemelen dünyanın diğer birçok bölgesinde daha önceki birçok simülasyona göre daha hızlı ilerleyecek. Analiz için kullanılan yapay zeka, on küresel iklim modelinden bilgi alıyor ve Fort Collins'teki Colorado Eyalet Üniversitesi'nden Elizabeth Barnes liderliğindeki ekibin “Environmental Research Letters” dergisinde bildirdiği gibi, son yıllara ait ölçüm verileri de tahminleri hassaslaştırıyor. Barnes, “Yapay zeka, geleceğe yönelik tahminlerdeki belirsizliği azaltmak için inanılmaz derecede güçlü bir araç haline geliyor” dedi.
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli'nin (IPCC) ilerleme raporundaki sosyo-ekonomik yol SSP3-7.0 temel olarak kullanıldı. Bu senaryo, çatışma ve milliyetçilik ile karakterize edilen bir dünyada sera gazı emisyonlarının önemli ölçüde artmaya devam edeceğini varsaymaktadır. 2023'te gözlemlenen sıcaklık anormallikleri mevcut iklim durumunu tanımlamak için kullanıldı.
Çoğu insanın varsaydığından daha hızlı bir artış mı var?
Buna göre, ele alınan 34 bölgenin tümü için 1,5 derecelik eşiğe 2040 gibi erken bir tarihte veya daha önce, hatta 31 bölgede iki dereceye ulaşılması mümkün. Sanayi öncesi ortalamanın üç derece üzerine ulaştığı değerlendirildiğinde, Avrupa'daki dört bölge de dahil olmak üzere 2060 yılında 34 bölgeden 26'sı sınırı aştı. Şimdiye kadar bu senaryoda ve bu noktada küresel ortalama sıcaklık tahminleri üç derecenin altındaydı.
Yapay zekayı kullanan ikinci bir çalışma, küresel ısınmanın muhtemelen önceki birçok simülasyonda hesaplanandan daha hızlı ilerleyeceğini de gösterdi. 1850 ile 1899 yılları arasındaki ortalamanın iki ya da üç derece üzerindeki sıcaklıklara genel olarak varsayılandan çok daha erken ulaşılması muhtemeldir.
1,5 derece sınırına ulaşılamıyor
Değerlendirmeye göre, küresel ısınmayı sanayi öncesi seviyelerin 1,5 derece üzerinde sınırlama hedefi artık neredeyse kesinlikle ulaşılamaz durumda. İklim modellemesinde yaygın olarak kullanılan en iyimser senaryo olan insanlığın sera gazı emisyonlarını 2050'li yıllara kadar hızlı bir şekilde sıfıra indirmesi durumunda bile küresel ısınmanın iki dereceyi aşma riski de yüksek. Önceki çalışmalar bu durumda küresel ısınmanın muhtemelen iki derecenin altında tutulabileceği sonucuna varmıştı. Barnes, Stanford Üniversitesi'nden Noah Diffenbaugh ile birlikte net sıfır emisyona giden farklı yolların sıcaklık artışını nasıl etkilediğini araştırmak için yapay zekayı kullandı. Eğer dünya 2050 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşırsa, bu yüzyılın en sıcak yılı, büyük olasılıkla, kaydedilen en sıcak yıl olan 2023'ten en az yarım derece daha sıcak olacak.
Emisyonların 2100 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşamayacak kadar yavaş azaldığı bir senaryo için Diffenbaugh ve Barnes, küresel olarak en sıcak yılın sanayi öncesi temel senaryodan büyük olasılıkla üç derece daha sıcak olacağını belirledi.
Acilen daha fazla düzenlemeye ihtiyaç var
Araştırmacılar, sera gazı emisyonlarını azaltmaya yönelik tüm çaba ve yatırımlar mümkün olduğu kadar başarılı olsa bile, iklim değişikliğinin önümüzdeki yıllarda büyük etkiler yaratacağını vurguluyor. Diffenbaugh, “Uyuma yönelik uygun yatırımlar yapılmazsa, insanların ve ekosistemlerin şu anda hazırlandıklarından çok daha aşırı iklim koşullarına maruz kalma riski var” dedi.
Uzmanlar, bu yılın en sıcak yıl olarak geçen yılın yerini alacağının neredeyse kesin olduğuna inanıyor. İnsanların fosil yakıtları büyük ölçekte yakmaya başlamasından önce, ortalama küresel sıcaklıkların sanayi öncesi seviyelerin 1,5 santigrat derece üzerinde olması bekleniyor. Ancak iklim krizini kontrol altına almaya yönelik Paris 1,5 derece hedefi, uzun vadeli ortalama değerler dikkate alındığında henüz kaçırılmış sayılmıyor.
Kendini güçlendiren etki mi?
Paris'teki 2015 Dünya İklim Konferansı'nda dünyanın dört bir yanındaki ülkeler küresel ısınmayı iki derecenin altında, mümkünse 1,5 dereceyle sınırlama konusunda anlaştılar. Değerlerin sembolik değeri yüksek ancak uzmanlara göre şu anda siyasi olarak belirlenmiş eşiklerin net bir tanımı yok.
Bremerhaven'daki Alfred Wegener Enstitüsü'nden Helge Gößling liderliğindeki bir ekip yakın zamanda “Science” dergisinde kaydedilen güneş ışınımı için son zamanlarda alışılmadık derecede yüksek değerlerin bulunduğunu açıkladı. Bunun bir nedeni alçak irtifalarda yansıtıcı bulutların daha az olmasıdır. Geçen yıl uydu kayıtları, alçak bulutlar için 2000 yılından bu yana en düşük değeri gösterdi.
Bilim insanlarına göre alçak bulutlardaki azalmaya neyin sebep olduğu şu anda belli değil. İklim değişikliğinin kendisinin de buna önemli ölçüde katkıda bulunabileceği söylendi. Bu durumda gelecekte daha önce varsayıldığından daha fazla ısınma beklenebilir.
dpa
Yapay zeka tahminleri: küresel ısınma daha hızlı ilerleyebilir
Mevcut bağlantıyı kopyala
İklim krizi bizi sandığımızdan daha hızlı mı vuracak? Yapay zekaya dayalı analizler en azından bunu gösteriyor.
Sera gazı emisyonları artmaya devam ederse, Avrupa'daki sıcaklıklar 2060 yılına kadar sanayi öncesi değerlere kıyasla en az üç derece artabilir. Bir araştırma ekibinin yapay zeka destekli bir analizden çıkardığı sonuç bu. Avrupa küresel ortalamadan daha hızlı ısınıyor: Copernicus iklim servisinin verilerine göre 2023'te hava zaten 2,3 derece daha sıcaktı; küresel olarak ise 1,48 derece civarındaydı.
Yeni değerlendirmeye göre, küresel ısınma muhtemelen dünyanın diğer birçok bölgesinde daha önceki birçok simülasyona göre daha hızlı ilerleyecek. Analiz için kullanılan yapay zeka, on küresel iklim modelinden bilgi alıyor ve Fort Collins'teki Colorado Eyalet Üniversitesi'nden Elizabeth Barnes liderliğindeki ekibin “Environmental Research Letters” dergisinde bildirdiği gibi, son yıllara ait ölçüm verileri de tahminleri hassaslaştırıyor. Barnes, “Yapay zeka, geleceğe yönelik tahminlerdeki belirsizliği azaltmak için inanılmaz derecede güçlü bir araç haline geliyor” dedi.
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli'nin (IPCC) ilerleme raporundaki sosyo-ekonomik yol SSP3-7.0 temel olarak kullanıldı. Bu senaryo, çatışma ve milliyetçilik ile karakterize edilen bir dünyada sera gazı emisyonlarının önemli ölçüde artmaya devam edeceğini varsaymaktadır. 2023'te gözlemlenen sıcaklık anormallikleri mevcut iklim durumunu tanımlamak için kullanıldı.
Çoğu insanın varsaydığından daha hızlı bir artış mı var?
Buna göre, ele alınan 34 bölgenin tümü için 1,5 derecelik eşiğe 2040 gibi erken bir tarihte veya daha önce, hatta 31 bölgede iki dereceye ulaşılması mümkün. Sanayi öncesi ortalamanın üç derece üzerine ulaştığı değerlendirildiğinde, Avrupa'daki dört bölge de dahil olmak üzere 2060 yılında 34 bölgeden 26'sı sınırı aştı. Şimdiye kadar bu senaryoda ve bu noktada küresel ortalama sıcaklık tahminleri üç derecenin altındaydı.
Yapay zekayı kullanan ikinci bir çalışma, küresel ısınmanın muhtemelen önceki birçok simülasyonda hesaplanandan daha hızlı ilerleyeceğini de gösterdi. 1850 ile 1899 yılları arasındaki ortalamanın iki ya da üç derece üzerindeki sıcaklıklara genel olarak varsayılandan çok daha erken ulaşılması muhtemeldir.
1,5 derece sınırına ulaşılamıyor
Değerlendirmeye göre, küresel ısınmayı sanayi öncesi seviyelerin 1,5 derece üzerinde sınırlama hedefi artık neredeyse kesinlikle ulaşılamaz durumda. İklim modellemesinde yaygın olarak kullanılan en iyimser senaryo olan insanlığın sera gazı emisyonlarını 2050'li yıllara kadar hızlı bir şekilde sıfıra indirmesi durumunda bile küresel ısınmanın iki dereceyi aşma riski de yüksek. Önceki çalışmalar bu durumda küresel ısınmanın muhtemelen iki derecenin altında tutulabileceği sonucuna varmıştı. Barnes, Stanford Üniversitesi'nden Noah Diffenbaugh ile birlikte net sıfır emisyona giden farklı yolların sıcaklık artışını nasıl etkilediğini araştırmak için yapay zekayı kullandı. Eğer dünya 2050 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşırsa, bu yüzyılın en sıcak yılı, büyük olasılıkla, kaydedilen en sıcak yıl olan 2023'ten en az yarım derece daha sıcak olacak.
Emisyonların 2100 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşamayacak kadar yavaş azaldığı bir senaryo için Diffenbaugh ve Barnes, küresel olarak en sıcak yılın sanayi öncesi temel senaryodan büyük olasılıkla üç derece daha sıcak olacağını belirledi.
Acilen daha fazla düzenlemeye ihtiyaç var
Araştırmacılar, sera gazı emisyonlarını azaltmaya yönelik tüm çaba ve yatırımlar mümkün olduğu kadar başarılı olsa bile, iklim değişikliğinin önümüzdeki yıllarda büyük etkiler yaratacağını vurguluyor. Diffenbaugh, “Uyuma yönelik uygun yatırımlar yapılmazsa, insanların ve ekosistemlerin şu anda hazırlandıklarından çok daha aşırı iklim koşullarına maruz kalma riski var” dedi.
Uzmanlar, bu yılın en sıcak yıl olarak geçen yılın yerini alacağının neredeyse kesin olduğuna inanıyor. İnsanların fosil yakıtları büyük ölçekte yakmaya başlamasından önce, ortalama küresel sıcaklıkların sanayi öncesi seviyelerin 1,5 santigrat derece üzerinde olması bekleniyor. Ancak iklim krizini kontrol altına almaya yönelik Paris 1,5 derece hedefi, uzun vadeli ortalama değerler dikkate alındığında henüz kaçırılmış sayılmıyor.
Kendini güçlendiren etki mi?
Paris'teki 2015 Dünya İklim Konferansı'nda dünyanın dört bir yanındaki ülkeler küresel ısınmayı iki derecenin altında, mümkünse 1,5 dereceyle sınırlama konusunda anlaştılar. Değerlerin sembolik değeri yüksek ancak uzmanlara göre şu anda siyasi olarak belirlenmiş eşiklerin net bir tanımı yok.
Bremerhaven'daki Alfred Wegener Enstitüsü'nden Helge Gößling liderliğindeki bir ekip yakın zamanda “Science” dergisinde kaydedilen güneş ışınımı için son zamanlarda alışılmadık derecede yüksek değerlerin bulunduğunu açıkladı. Bunun bir nedeni alçak irtifalarda yansıtıcı bulutların daha az olmasıdır. Geçen yıl uydu kayıtları, alçak bulutlar için 2000 yılından bu yana en düşük değeri gösterdi.
Bilim insanlarına göre alçak bulutlardaki azalmaya neyin sebep olduğu şu anda belli değil. İklim değişikliğinin kendisinin de buna önemli ölçüde katkıda bulunabileceği söylendi. Bu durumda gelecekte daha önce varsayıldığından daha fazla ısınma beklenebilir.
dpa