Duyu bütünleme ve bozukları nedir ?

İzmirli35

New member
Her gün etrafımızı tecrübeler ve etrafımızdan gelen duyusal ayrıntıları yorumlarız. Günlük duyusal tecrübelerimiz; dokunma, hareket, vücut farkındalığı, görme, ses, koku, tat ve yer çekiminin çekilmesidir. Bu ayrıntıların geldiği duyular: Görme, işitme, dokunma, tat, koku, istikrar ve hareket duyumuz (vestibüler duyu), sarılma ve kas ile eklem duyumuz (proprioception). İstikrar ve hareket duyumuz uzay boşluğunda nerede olduğumuzu ve başımızın yerçekimine göre nerede olduğunu bilmemizi sağlarken, kas ve eklem duyumuz bize ne kadar kuvvet uyguladığımızı ve beden uzuvlarımızın bedenimize bakılırsa nerede olduğunu bilememizi sağlar. Bütün bu duyular bize kendi bedenimiz ve etraf hakkında bilgi sağlar. Örneğin; elim nerede, bardağı almak için kolumu ne kadar uzatamam gerekir, merdiven çıkarken ayaklarımı ne kadar kaldırmam gerekiyor. Beynimizin gelen duyusal ayrıntıları düzenlediği, yorumladığı ve yanıtını verdiği bu sürece Duyu Bütünleme denmektedir.

Çocukların birçoklarında duyu bütünleme tipik çocukluk tecrübeleri ile gelişir. Gündelik akışta sokakta onadığımız oyunlar. Çocuklar bu duyusal tecrübeleri deneyimleyip bedenlerine gelen duyusal girdiyi yorumlama, sınıfşandırma ve uygun karşılık verebilmeyi geliştirirler. Örneğin çocuklar, zıplama, atlama, ve yürüme üzere aktiviteler ile bedenlerinin uzaydaki pozisyonu hakkında bilgi kazanırlar. Bu bilgi onların olağan yanıt üreterek inançlı bir biçimde gezinmelerine yardımcı olur. Örneğin; merdivenden koşarak inmek.

Duyusal bütünleme bozukluğu ekseriyetle günlük hayat hünerleri performans azalması, toplumsal marifetleri, olgunlaşmamış oyun marifetleri, benlik kavramı engelli, ince ve kaba motor marifetleri azalmış ve zorlukları ile bağlı olduğunu bildirmiştir. Bu özellikleri gösteren çocuklarda birfazlaca niye olabilir, duyusal sürece zorlukları niye olabilir, duyusal girdi arayışı, duyusal kaçınma ya da duyusal hassaslık davranışa niye olabilir.
Çocuğunuz da aşağıdaki hareketlerden rastgele biri olduğu kuşkusunda iseniz durum yanlışsız bir biçimde ele alınır, gerçek bir yaklaşım sergilenirse, duyu bütünlüğü bozukluğu gelişmeden kontrol altına alınabilir. Lakin gerek bedensel gerekse zihinsel olarak yaşanan üstte anlatılan durumları her vakit bir ergoterapist yardımı ile yönetmek gerekir. Her ne kadar hayati bir hal oluşturmasa da, duyu bütünlüğü bozukluğu gelişmesi ve kronikleşme mümkünlüğü göz önüne alınarak, teşhis basamağından tam tedavi evresine kadar dikkat ve ihtimamla takip edilmesi gereken bir müddetç olduğu unutulmamalıdır.
Bu yazıda duyu bütünlüğü bozukluğu hakkında genel ve bilimsel temellere dayanan kısa bilgiler verilmeye çalışılmıştır. Benzeri problemleri yaşayan bireylere ne tıp bir yardım almaları gerektiği konusunda yardımcı olmak amaçlanmıştır. Daha detaylı bilgi ve yardım almak için ergoterapistinizle görüşmenizi tavsiye ederim.

“… Davranışa olumsuz ya da“ berbat ”olarak bakmak yerine, davranışların size ne anlatmaya çalıştığına bakın…”
Çocuklarınızın küçük dünyalarını büyütmek ve gelecekte size minnettar olmaları için lütfen bu kelamı benimseyin.

Aşağıda çocuğunuzun birtakım davranışlarının niye kaynaklı olabileceğinin sebepleri verilmiştir.
Dokunma, hareket, ses yahut bakılırsameye çok yansılı:

•Dikkati çabucak dağılabilir

•Dokunulmasından hoşlanmaz
•Bazı yiyecekleri yemekten ve giysileri giymekten dokusu yüzünden kaçınır
•Parklarda arkadaşlarının oynadıkları oyunlardan korkma ve kaçma

•Evdeki yahut etraftaki (süpürge makinesi, çamaşır makinesi üzere seslerden korkma ve kaçma
•Beklenmedik bir hareket ile birlikte agresif haller göstermek
Duyusal girdiye olağanın altında reaksiyon :

•Yoğun duyusal girdi arama. Örneğin kendini döndürme, objelerin üzerine kendini atma yahut bilerek çarpma
•Vücudunun hangi konumda olduğu ve çarptığında yahut düştüğünde ağrının farkında olmama
•Aşırı tepkisellik ve az tepkisellik içinde geçişler yapabilir
Olağanın haricinde düşük/yüksek aktivite düzeyi:
•Sürekli hareket halinde kolay kolay yorulmaz

•Harekete geçmekte yavaştır ya da zorlanır ve kolay yorulur

Akademik muvaffakiyet ya da günlük ömür hünerlerinde gecikmeler:
•Normal hudutlarda zeka’ya karşın akademik alanlarda sorunlar

•El yazısı, makas kullanması, ayakkabıları ilikleme, elbiseleri düğmeleme yahut fermuar çekmede sorunlar
Davranışın zayıf tertibi:
•Dürtüsel olabilir yahut hareketleri anlamsız gelebilir
•Dikkati dağılabilir

•gorevler için motor planlamada yapmada zorlanır

•Aksiyonların sonuçlarını öngoremez merdivenden düşecekmiş hissi verir
•Yeni durumlara adapte olmada zorluk ya da yönergeleri takipte zorluk yaşayabilir
•Başarısızlıkla karşılaştığında hayal kırıklığına uğrayabilir, agresifleşebilir yahut kaçınma davranışı sergileyebilir
Zayıf Kendilik Konsepti (Self-concept):
•Tembel, sıkılmış ya da hiç bir şeye isteiği yokmuş üzere görünebilir

•nazaranvlerden kaçınabilir

•Sorumluluklarını yapmakta inatçı yahut güç çocuk olarak görünebilir

Uyum Sorunları:
•Zayıf bir istikrarı olabilir

•Spor yahut top hünerlerinde motor marifet yahut praksisten dolayı zorlukları olabilir.
•Motor uyum gerektiren yeni nazaranvleri öğrenmede önemli zorluğu olabilir.
•Sarsak, sakar yahut katı görünebilir.
 
Üst