Asian
Member
Dünyanın teknoloji bölümünde bir yarı iletken çip krizi yaşandığı artık sır değil. Bu küçücük çipler hayatımızın içine o kadar yerleşmiş durumda ki, üretimde yaşanan ezalar global pazarda paniğe niye olacak kadar önemli. Yarı iletken çipler, konutlarımızda bulunan TV’lerden mikrodalga fırınlara, ömrümüzü onsuz hayal edemeyeceğimiz dizüstü bilgisayarlara ve cep telefonlarına kadar çabucak her türlü aygıt için gerekli. Ve artık, bu küçük çiplerin üretimi dünya için kâfi değil.
Pekala lakin global yarı iletken çip zahmeti niye yaşanıyor? Bu külfet daha ne kadar sürecek?
Yarı İletken Çip Nedir?
CNBC’den Kif Leswing, yakın tarihindeki bir röportajda yarı iletken çipleri şöyle tanımlamıştı: “Yazılım dünyayı yiyorsa, çipler dişlerdir.” Ve çabucak söyleyelim, son derece haklı.
Çip ya da yonga olarak da isimlendirilen yarı iletkenler, roketlerden jetlere, mikrodalgalardan cep telefonlarına kadar her şeye sessiz bir biçimde fakat ihtimamla güç veren küçük bileşenler. Silikon bazlı çipler 1947’de ABD’de tanıtıldı ve yeni bir bilgi süreç paradigmasını başlattı.
Evvelce bilgisayarlar vakum tüplerinin üzerine kuruluyordu; artık onları birinci jenerasyon bilgisayarlar olarak tanımlıyoruz. Vakum tabanlı bilgisayarlarla ilgili büyük bir sorun, fazlaca fazla elektrik tüketmeleri, hayli büyük olmaları ve birçok vakit başarısız olmalarıydı. Örneğin ENIAC bilgisayarı iki günde bir çökerdi. Lakin silikon bazlı yarı iletken çiplerin ortaya çıkmasıyla birlikte işler değişti. Aygıtlarımız birinci defa verimli, küçük ve emniyetli hale geldi. bu biçimdedan beri de hayli yol kat edildiği bir gerçek.
Yarı İletken Çip Sıkıntısının sebebi
Covid-19 salgını ve akabinde gelen karantina kararları, devasa çip kıtlığının en büyük hatalısı olarak görülüyor. 2020’de dünya karantinaya girdiğinde, aygıt üreticileri ve onlara ek olarak tüm büyük araba üreticileri, satışlarda bir düşüş ön gördü. Bu onları üretimi kısmaya zorladı. Bir yan eser olarak, yarı iletken çip siparişleri de askıya alındı.
Lakin tüm bunlar sırasında dikkate alınmayan şey, uzun süren karantinanın tüketici psikolojisi ve satın alma alışkanlıkları üstündeki etkisiydi. Aylarca meskenlerine kapandıktan daha sonra, biroldukca tüketici ya yeni aygıtlar almaya karar verdi ya da iş, eğitim yahut cümbüş için daha yeni aygıtlara geçiş yaptı. Dahası, konutta oturmak zorunda kalanlar bile, bu mühlet zarfında elektronik aygıtlara daha fazla talep gösterdi. Bu, tüm büyük üreticilerin, artan pazar taleplerini karşılamak için yarı iletken siparişlerini artırmasıyla sonuçlandı. Lakin beklemedikleri bir sorun vardı: Çip üreticileri, bu kadar büyük bir talep için kâfi kapasiteye sahip değildi…
Çip Krizini Aşmak İçin Neler Yapılıyor?
Mevcut tüm yarı iletken üreten fabrikalar tam kapasite üretime başlasa da, talep o kadar yüksek ki gayelerini tutturamıyorlar. Daha fazla fabrika inşa etmenin tahlil olabileceğini düşünüyorsanız baştan söyleyelim: Haklısınız...
Ne yazık ki, tek bir çip üretim fabrikası kurmak bile vakit ve milyarlarca dolar gerektiriyor. Daha fazla üretim tesisi inşa etmek, gelecek için güzel bir strateji olacaktır. Ancak bugünü kurtarmak için pek işe yaramayacaktır.
Bugünü kurtarmak için ne yapılabilir? Aslında pek yapılacak bir şey yok. 24 Şubat 2021’de yeni ABD Lideri Biden, global yarı iletken kıtlığını gidermek için bir hareket planı imzaladı ve ABD’li üreticilerin üretimi artırması için takviye sunacağını söylemiş oldu. Semiconductor Association‘a nazaran, ABD’li çip şirketleri yarı iletken çip satışlarının yüzde 47’sinden sorumlu, fakat bu çiplerin yalnızca yüzde 12’si ABD sonları içerisinde üretiliyor. Üretim biraz artırılabilse bile, bugünün talebini karşılayacak seviyeye ulaşması mümkün değil. Çünkü Objelerin İnterneti (IoT) ve 5G teknolojilerinin talebi daha da artırdığı bir gerçek.
Buradaki bariz tahlil, tekrar bu biçimde bir sorun yaşanmaması için bağımsız yarı iletken üretim tesisleri kurmak. Tahminen bir süre daha sorun yaşanacak fakat en azından, yakın geleceği garanti altına almış olacağız.
Yarı İletken Külfeti Ne Vakit Bitecek?
Yarı iletken sanayisi uzmanlarına nazaran, sorun yakın vakitte hafifçeleyecek üzere görünmüyor. En azından 2021 yılı bitene kadar piyasada badire olacağı kestirim ediliyor. Diğer bir deyişle, bir süre daha PlayStation 5 bulmakta zorlanacağız, bir süre daha yeni bir araba için sıra beklememiz gerekecek. Meşakkatin ne vakit biteceği hakkında net bir fikir üretmek de mümkün değil; bu biraz da yeni tesislerin açılma suratına ve mevcut tesislerin kapasitesinin ne kadar artacağına bağlı. En optimist kestirim, 2022 yılının ortaları üzere görünüyor. Fakat birtakım iddialar 2023 yılını işaret ediyor…
Pekala lakin global yarı iletken çip zahmeti niye yaşanıyor? Bu külfet daha ne kadar sürecek?
Yarı İletken Çip Nedir?
CNBC’den Kif Leswing, yakın tarihindeki bir röportajda yarı iletken çipleri şöyle tanımlamıştı: “Yazılım dünyayı yiyorsa, çipler dişlerdir.” Ve çabucak söyleyelim, son derece haklı.
Çip ya da yonga olarak da isimlendirilen yarı iletkenler, roketlerden jetlere, mikrodalgalardan cep telefonlarına kadar her şeye sessiz bir biçimde fakat ihtimamla güç veren küçük bileşenler. Silikon bazlı çipler 1947’de ABD’de tanıtıldı ve yeni bir bilgi süreç paradigmasını başlattı.
Evvelce bilgisayarlar vakum tüplerinin üzerine kuruluyordu; artık onları birinci jenerasyon bilgisayarlar olarak tanımlıyoruz. Vakum tabanlı bilgisayarlarla ilgili büyük bir sorun, fazlaca fazla elektrik tüketmeleri, hayli büyük olmaları ve birçok vakit başarısız olmalarıydı. Örneğin ENIAC bilgisayarı iki günde bir çökerdi. Lakin silikon bazlı yarı iletken çiplerin ortaya çıkmasıyla birlikte işler değişti. Aygıtlarımız birinci defa verimli, küçük ve emniyetli hale geldi. bu biçimdedan beri de hayli yol kat edildiği bir gerçek.
Yarı İletken Çip Sıkıntısının sebebi
Covid-19 salgını ve akabinde gelen karantina kararları, devasa çip kıtlığının en büyük hatalısı olarak görülüyor. 2020’de dünya karantinaya girdiğinde, aygıt üreticileri ve onlara ek olarak tüm büyük araba üreticileri, satışlarda bir düşüş ön gördü. Bu onları üretimi kısmaya zorladı. Bir yan eser olarak, yarı iletken çip siparişleri de askıya alındı.
Lakin tüm bunlar sırasında dikkate alınmayan şey, uzun süren karantinanın tüketici psikolojisi ve satın alma alışkanlıkları üstündeki etkisiydi. Aylarca meskenlerine kapandıktan daha sonra, biroldukca tüketici ya yeni aygıtlar almaya karar verdi ya da iş, eğitim yahut cümbüş için daha yeni aygıtlara geçiş yaptı. Dahası, konutta oturmak zorunda kalanlar bile, bu mühlet zarfında elektronik aygıtlara daha fazla talep gösterdi. Bu, tüm büyük üreticilerin, artan pazar taleplerini karşılamak için yarı iletken siparişlerini artırmasıyla sonuçlandı. Lakin beklemedikleri bir sorun vardı: Çip üreticileri, bu kadar büyük bir talep için kâfi kapasiteye sahip değildi…
Çip Krizini Aşmak İçin Neler Yapılıyor?
Mevcut tüm yarı iletken üreten fabrikalar tam kapasite üretime başlasa da, talep o kadar yüksek ki gayelerini tutturamıyorlar. Daha fazla fabrika inşa etmenin tahlil olabileceğini düşünüyorsanız baştan söyleyelim: Haklısınız...
Ne yazık ki, tek bir çip üretim fabrikası kurmak bile vakit ve milyarlarca dolar gerektiriyor. Daha fazla üretim tesisi inşa etmek, gelecek için güzel bir strateji olacaktır. Ancak bugünü kurtarmak için pek işe yaramayacaktır.
Bugünü kurtarmak için ne yapılabilir? Aslında pek yapılacak bir şey yok. 24 Şubat 2021’de yeni ABD Lideri Biden, global yarı iletken kıtlığını gidermek için bir hareket planı imzaladı ve ABD’li üreticilerin üretimi artırması için takviye sunacağını söylemiş oldu. Semiconductor Association‘a nazaran, ABD’li çip şirketleri yarı iletken çip satışlarının yüzde 47’sinden sorumlu, fakat bu çiplerin yalnızca yüzde 12’si ABD sonları içerisinde üretiliyor. Üretim biraz artırılabilse bile, bugünün talebini karşılayacak seviyeye ulaşması mümkün değil. Çünkü Objelerin İnterneti (IoT) ve 5G teknolojilerinin talebi daha da artırdığı bir gerçek.
Buradaki bariz tahlil, tekrar bu biçimde bir sorun yaşanmaması için bağımsız yarı iletken üretim tesisleri kurmak. Tahminen bir süre daha sorun yaşanacak fakat en azından, yakın geleceği garanti altına almış olacağız.
Yarı İletken Külfeti Ne Vakit Bitecek?
Yarı iletken sanayisi uzmanlarına nazaran, sorun yakın vakitte hafifçeleyecek üzere görünmüyor. En azından 2021 yılı bitene kadar piyasada badire olacağı kestirim ediliyor. Diğer bir deyişle, bir süre daha PlayStation 5 bulmakta zorlanacağız, bir süre daha yeni bir araba için sıra beklememiz gerekecek. Meşakkatin ne vakit biteceği hakkında net bir fikir üretmek de mümkün değil; bu biraz da yeni tesislerin açılma suratına ve mevcut tesislerin kapasitesinin ne kadar artacağına bağlı. En optimist kestirim, 2022 yılının ortaları üzere görünüyor. Fakat birtakım iddialar 2023 yılını işaret ediyor…