Taliban’dan ‘Kadın hakları’ ilanı Taliban başkanı Molla Hibetullah Ahundzade, bayanların eşlerini seçebileceğini ve miras hakkını kullanabileceğini bildirdi. Taliban Sözcüsü Zabihullah Mücahid, şahsi Twitter hesabından, Ahundzade’nin evlilik ve miras bahislerinde bayanlara yönelik çıkarttığı 6 unsurluk kararnameyi paylaştı.
Kararnamenin birinci hususunda, yetişkin kızların evlenirken isteklerinin alınmasının “zaruri” olduğu ve hiç kimsenin bayanları evliliğe zorlayamayacağı vurgulandı.
İkinci hususta, “Kadın mal değildir. Asil ve özgür bir insandır. Kimse onları barışı sağlama ismine diğerine veremez” sözlerine yer verildi.
Afganistan’da kimi aşiretler kan davaları ya da ortalarındaki düşmanlıkları sonlandırmak için ailedeki bayanlar üzerinden husumetli aile ile evlilik bağı kurabiliyor.
‘Eşleri vefat eden bayanların zorla evlendirilmesi
Üçüncü hususta, kocanın vefatının akabinde (4 ay 10 gün ya da hamilelik daha sonrası) kocanın kardeşinin ya da diğer bir akrabanın, “dul hanımı” evliliğe zorlayamayacağı belirtilirken hanımın evlenip evlenmeme ve kendi geleceğini belirleme hakkına sahip olduğu vurgulandı.
Dördüncü unsurda yeni erkekten (evlilik tazminatı olarak) mehir almanın dul bayanın isteğine bırakıldığı açıklandı.
Beşinci unsurda ise bayanın ölen kocasından, çocuklarından, babasından ya da öbür akrabalarından miras ya da mülke ortak olma hakkına sahip olduğu vurgulanırken “Kimse onu bu hakkından yoksun edemez” sözü kullanıldı.
Çok eşlilik
Çıkarılan kararlarla fazlaca eşliliğin bitmiş oldurilmediği göze çarparken “oldukça eşli erkeklerden, eşlerinin haklarını tanıması ve eşleri içinde ayrım yapmaması” istendi.
Ahundzade, kararnamede tanımlanan ve dini çerçevede olduğu belirtilen çeşitli hakların eksiksiz kullanılması için hükümet organlarına, din erkeklerina ve aşiret başkanlarına gerekli adımları atması konusunda talimat verdi.
Eğitim ve çalışma hakkı konusunda sessiz kalındı
Taliban daha sonrası Afganistan’da bayanların çalışması ve kızların okula gitmesi kısıtlanmıştı. Memleketler arası toplumun, Taliban ile olan diplomatik münasebetlerinde en epeyce bayanların çalışma ve eğitim haklarına yönelik kısıtlamaları gündeme getirmesine karşın Taliban önderi Ahundzade, yayımladığı kararnamede bu hususa değinmedi.
Kararnamenin birinci hususunda, yetişkin kızların evlenirken isteklerinin alınmasının “zaruri” olduğu ve hiç kimsenin bayanları evliliğe zorlayamayacağı vurgulandı.
İkinci hususta, “Kadın mal değildir. Asil ve özgür bir insandır. Kimse onları barışı sağlama ismine diğerine veremez” sözlerine yer verildi.
Afganistan’da kimi aşiretler kan davaları ya da ortalarındaki düşmanlıkları sonlandırmak için ailedeki bayanlar üzerinden husumetli aile ile evlilik bağı kurabiliyor.
‘Eşleri vefat eden bayanların zorla evlendirilmesi
Üçüncü hususta, kocanın vefatının akabinde (4 ay 10 gün ya da hamilelik daha sonrası) kocanın kardeşinin ya da diğer bir akrabanın, “dul hanımı” evliliğe zorlayamayacağı belirtilirken hanımın evlenip evlenmeme ve kendi geleceğini belirleme hakkına sahip olduğu vurgulandı.
Dördüncü unsurda yeni erkekten (evlilik tazminatı olarak) mehir almanın dul bayanın isteğine bırakıldığı açıklandı.
Beşinci unsurda ise bayanın ölen kocasından, çocuklarından, babasından ya da öbür akrabalarından miras ya da mülke ortak olma hakkına sahip olduğu vurgulanırken “Kimse onu bu hakkından yoksun edemez” sözü kullanıldı.
Çok eşlilik
Çıkarılan kararlarla fazlaca eşliliğin bitmiş oldurilmediği göze çarparken “oldukça eşli erkeklerden, eşlerinin haklarını tanıması ve eşleri içinde ayrım yapmaması” istendi.
Ahundzade, kararnamede tanımlanan ve dini çerçevede olduğu belirtilen çeşitli hakların eksiksiz kullanılması için hükümet organlarına, din erkeklerina ve aşiret başkanlarına gerekli adımları atması konusunda talimat verdi.
Eğitim ve çalışma hakkı konusunda sessiz kalındı
Taliban daha sonrası Afganistan’da bayanların çalışması ve kızların okula gitmesi kısıtlanmıştı. Memleketler arası toplumun, Taliban ile olan diplomatik münasebetlerinde en epeyce bayanların çalışma ve eğitim haklarına yönelik kısıtlamaları gündeme getirmesine karşın Taliban önderi Ahundzade, yayımladığı kararnamede bu hususa değinmedi.