Rusya savaşa çekiliyor Rusya’nın Ukrayna’yı işgal edeceğine kendisini çok inandırmış olan ABD/NATO ile batı ülkeleri, problemli bölgelerden asker çeken, diplomatik bir yolun olduğunu daima yenidenlayarak dünyaya ilan eden Rusya’yı bir çatışmanın içine hakikaten çekmek üzereler.
Daha evvel bir yazımda, “kırmızı çizgileri” çabucak hemen geçilmeyen Rusya’nın, Donbass bölgesine ya da Kırım’a Ukrayna’dan bir atak gerçekleşmediği sürece rastgele bir işgale girişmeyeceğini belirtmiştim. Lakin evvelki gün Halk tv haber portalında şu haberi okudunuz: “Donbass’ta bulunan Donetsk ile Lugansk’ta tek taraflı bağımsızlığını ilan eden idarelerin temsilcileri, Ukrayna’nın bölgeye yönelik atak hazırlığında olduğunu öne sürdü. Donetsk Halk Cumhuriyeti Lideri Denis Puşilin kısa bir süre içerisinde Kiev’in topyekun bir akına geçeceğini söyleyerek, çocukların, bayanların, yaşlıların kümeler halinde organize bir biçimde Rusya topraklarına gönderileceğini söylemiş oldu”.
Bu kriz yeni değil
Şayet doğruysa (çünkü Ukrayna iddiayı reddetti) bu Rusya’nın Kırmızı Çizgileri’nin aşılmak üzere olduğu manasına gelir. Bu da ABD/NATO/Batı’nın Rusya’nın girmesini fazlaca istedikleri savaşın başlaması demek olur. Gelişmelerin başlangıcını hesaba katmadan “filmin son birkaç karesini” izleyerek yorum yapmak yanılgıya düşürür. Vladimir Putin’in liderlik stili beğenilmeyebilir ya da Rusya’nın “emperyal emelleri” olduğuna inanılabilir, buna karşın tüm bunlardan bağımsız bakılması gereken uzun bir müddetç var zira. Yeni değil, 1995’ten beri sonlarına hakikat yayılmayı planlamış olan NATO ile sorun yaşıyor Rusya. Putin’le başlayan bir “kriz” değil bu son yaşananlar. Sovyetler Birliği’nin çöküşünden daha sonra, Rusya NATO’nun doğuya hakikat genişlemesinin önemli bir güvenlik tehdidi oluşturduğunu yıllardır söylüyor. Bu niçinle NATO’dan garantiler istiyor. Yalnızca bu değil, AB’nin doğuya hakikat genişlemesini de tehdit sayıyor.
Lakin buna karşın NATO genişlemesine orta vermeden yayılmayı sürdürdü. AB de daha evvel SSCB ortasında yer almış olan birtakım Doğu Avrupa ülkelerini bünyesine kattı. Tüm bunlardan daha sonra Rusya, kırmızı çizgisini Ukrayna’nın batı sonu olarak belirledi. Bunun ötesine geçilmesi savaş sebebi olacaktı. Lakin AB durmadı. Ukrayna ile Paydaşlık Mutabakatı imzalayınca Rusya evvel 2014’de Kırım’ı bünyesine aldı, akabinde Ukrayna’nın doğusundaki Donbas’a müdahale etti. Ukrayna’nın büsbütün batı blokunda olması durumunda buralar Rusya lehine birer tampon bölge olacaktı zira.
yıllardır NATO’nun genişlemesini tehdit olarak belirleyen Rusya’nın bu tavrı bilindiği biçimde Ukrayna’nın NATO ittifakı içine çekilmek istenmesindeki ısrar nedir? elbette her ülke ittifaklar konusunda özgürdür, fakat Ukrayna’nın NATO üyeliğinin, ABD’nin Rusya’yı çevreleme stratejisine uygun düşmesi Moskova tarafınca kabul edilir değildir. Bunun yerine Ukrayna’nın “tarafsız” kalması, fakat resmi bağlar kurmadan dilediği ülke ya da ittifakla işbirliği yapması daha sağlıklı bir tahlil üzere görünüyor. NATO’ya üye olmayan Rusya’nın küçük komşusu Finlandiya uygun bir örnektir buna. Tarafsız bir Ukrayna ABD için de bir tehlike arz etmez.
ABD engelleyemez
Savlı görüşler ileri sürmekten hoşlanmamakla birlikte şunu söylemem gerek; şayet Rusya Ukrayna’yı işgali planlıyorsa ABD’nin bunu engelleyecek gücü yok. Bunun için ortaya çıkacak maliyeti ABD bile karşılayamaz. Ekonomik yaptırımları devreye sokması da işe yaramaz zira Rusya Kırım’ı ilhakından bu yana karşı karşıya olduğu yaptırımlara karşın gücünü korudu. Moskova’yı askeri güçle durdurmayı deneyecekse ABD, Rus ordusunun konvansiyonel, hibrit savaşlarda yeteneğini kanıtladığını, son derece donanımlı bir ordu olduğunu hatırlamalı. ABD’nin bu biçimde bir çatışma durumunda kaybının epeyce olması mümkün. ABD, Rus füzelerini etkisiz hale getirmeden muvaffakiyet olacağını düşünüyorsa yanılır. ABD kaynaklı bir akın Moskova’nın nükleer kullanmama taahhüdünü çiğnemesine, bu da bir nükleer savaşın başlamasına niye olur. ABD’nin Ukrayna için bu riski alabileceğine inanan var mı hakikaten? Ukrayna’da risk almasını gerektirecek “büyük” bir çıkarı mı var ABD’nin? Ukrayna şu epey meşhur “ABD ulusal güvenliği için” bir tehdit de değil, hiç bir vakit da olmadı esasen.
Tahlil: Tarafsız Ukrayna
ABD Lideri Joe Biden, tutamayacağı kelamlar veriyor Ukrayna’ya. Bunu sürdürmemeli artık. 2021 yılından başlayarak önümüzdeki yılları Çin ile Rusya’yla gayrete adayan ABD, Rusya’nın başını ağrıtacak her sıkıntıya dalmayı bu stratejisinin bir kesimi sanıyor. Lakin bu mevzuda yanıldığını anlayabileceği bir surece giriyoruz.
İki değil, oldukcakutuplu bir dünyadayız. Hegemonyasını gitgide yitiren bir ABD, tüm “süperliğine” karşın bu fazlacakutupluluk karşısında anında zayıf düşebilir.
Sonuç olarak; Rusya’nın çatışmaya çekilmek istendiği ortada. Diplomatik kanallar kapanmamışken, Donbas’a yönelik bir Ukrayna atılımı önemli bir provokasyon sayılmalı. şüphesiz kendisinin saydığı, Rusya’nın dolaylı işgal ettiğini düşündüğü bölgeye yönelik teşebbüslerinde haklılık hissesi var lakin tam da artık “oldubittiye” getirerek Ukrayna sonları ortasındaki, kimsenin tanımadığı Rus yanlısı cumhuriyetlere operasyon düzenlemesi Ukrayna’nın ABD/NATO’ya epeyce güvendiğini işareti.
Ukrayna bu güçlere güvenmekle fazlaca ancak hayli yanılıyor halbuki.
Daha evvel bir yazımda, “kırmızı çizgileri” çabucak hemen geçilmeyen Rusya’nın, Donbass bölgesine ya da Kırım’a Ukrayna’dan bir atak gerçekleşmediği sürece rastgele bir işgale girişmeyeceğini belirtmiştim. Lakin evvelki gün Halk tv haber portalında şu haberi okudunuz: “Donbass’ta bulunan Donetsk ile Lugansk’ta tek taraflı bağımsızlığını ilan eden idarelerin temsilcileri, Ukrayna’nın bölgeye yönelik atak hazırlığında olduğunu öne sürdü. Donetsk Halk Cumhuriyeti Lideri Denis Puşilin kısa bir süre içerisinde Kiev’in topyekun bir akına geçeceğini söyleyerek, çocukların, bayanların, yaşlıların kümeler halinde organize bir biçimde Rusya topraklarına gönderileceğini söylemiş oldu”.
Bu kriz yeni değil
Şayet doğruysa (çünkü Ukrayna iddiayı reddetti) bu Rusya’nın Kırmızı Çizgileri’nin aşılmak üzere olduğu manasına gelir. Bu da ABD/NATO/Batı’nın Rusya’nın girmesini fazlaca istedikleri savaşın başlaması demek olur. Gelişmelerin başlangıcını hesaba katmadan “filmin son birkaç karesini” izleyerek yorum yapmak yanılgıya düşürür. Vladimir Putin’in liderlik stili beğenilmeyebilir ya da Rusya’nın “emperyal emelleri” olduğuna inanılabilir, buna karşın tüm bunlardan bağımsız bakılması gereken uzun bir müddetç var zira. Yeni değil, 1995’ten beri sonlarına hakikat yayılmayı planlamış olan NATO ile sorun yaşıyor Rusya. Putin’le başlayan bir “kriz” değil bu son yaşananlar. Sovyetler Birliği’nin çöküşünden daha sonra, Rusya NATO’nun doğuya hakikat genişlemesinin önemli bir güvenlik tehdidi oluşturduğunu yıllardır söylüyor. Bu niçinle NATO’dan garantiler istiyor. Yalnızca bu değil, AB’nin doğuya hakikat genişlemesini de tehdit sayıyor.
Lakin buna karşın NATO genişlemesine orta vermeden yayılmayı sürdürdü. AB de daha evvel SSCB ortasında yer almış olan birtakım Doğu Avrupa ülkelerini bünyesine kattı. Tüm bunlardan daha sonra Rusya, kırmızı çizgisini Ukrayna’nın batı sonu olarak belirledi. Bunun ötesine geçilmesi savaş sebebi olacaktı. Lakin AB durmadı. Ukrayna ile Paydaşlık Mutabakatı imzalayınca Rusya evvel 2014’de Kırım’ı bünyesine aldı, akabinde Ukrayna’nın doğusundaki Donbas’a müdahale etti. Ukrayna’nın büsbütün batı blokunda olması durumunda buralar Rusya lehine birer tampon bölge olacaktı zira.
yıllardır NATO’nun genişlemesini tehdit olarak belirleyen Rusya’nın bu tavrı bilindiği biçimde Ukrayna’nın NATO ittifakı içine çekilmek istenmesindeki ısrar nedir? elbette her ülke ittifaklar konusunda özgürdür, fakat Ukrayna’nın NATO üyeliğinin, ABD’nin Rusya’yı çevreleme stratejisine uygun düşmesi Moskova tarafınca kabul edilir değildir. Bunun yerine Ukrayna’nın “tarafsız” kalması, fakat resmi bağlar kurmadan dilediği ülke ya da ittifakla işbirliği yapması daha sağlıklı bir tahlil üzere görünüyor. NATO’ya üye olmayan Rusya’nın küçük komşusu Finlandiya uygun bir örnektir buna. Tarafsız bir Ukrayna ABD için de bir tehlike arz etmez.
ABD engelleyemez
Savlı görüşler ileri sürmekten hoşlanmamakla birlikte şunu söylemem gerek; şayet Rusya Ukrayna’yı işgali planlıyorsa ABD’nin bunu engelleyecek gücü yok. Bunun için ortaya çıkacak maliyeti ABD bile karşılayamaz. Ekonomik yaptırımları devreye sokması da işe yaramaz zira Rusya Kırım’ı ilhakından bu yana karşı karşıya olduğu yaptırımlara karşın gücünü korudu. Moskova’yı askeri güçle durdurmayı deneyecekse ABD, Rus ordusunun konvansiyonel, hibrit savaşlarda yeteneğini kanıtladığını, son derece donanımlı bir ordu olduğunu hatırlamalı. ABD’nin bu biçimde bir çatışma durumunda kaybının epeyce olması mümkün. ABD, Rus füzelerini etkisiz hale getirmeden muvaffakiyet olacağını düşünüyorsa yanılır. ABD kaynaklı bir akın Moskova’nın nükleer kullanmama taahhüdünü çiğnemesine, bu da bir nükleer savaşın başlamasına niye olur. ABD’nin Ukrayna için bu riski alabileceğine inanan var mı hakikaten? Ukrayna’da risk almasını gerektirecek “büyük” bir çıkarı mı var ABD’nin? Ukrayna şu epey meşhur “ABD ulusal güvenliği için” bir tehdit de değil, hiç bir vakit da olmadı esasen.
Tahlil: Tarafsız Ukrayna
ABD Lideri Joe Biden, tutamayacağı kelamlar veriyor Ukrayna’ya. Bunu sürdürmemeli artık. 2021 yılından başlayarak önümüzdeki yılları Çin ile Rusya’yla gayrete adayan ABD, Rusya’nın başını ağrıtacak her sıkıntıya dalmayı bu stratejisinin bir kesimi sanıyor. Lakin bu mevzuda yanıldığını anlayabileceği bir surece giriyoruz.
İki değil, oldukcakutuplu bir dünyadayız. Hegemonyasını gitgide yitiren bir ABD, tüm “süperliğine” karşın bu fazlacakutupluluk karşısında anında zayıf düşebilir.
Sonuç olarak; Rusya’nın çatışmaya çekilmek istendiği ortada. Diplomatik kanallar kapanmamışken, Donbas’a yönelik bir Ukrayna atılımı önemli bir provokasyon sayılmalı. şüphesiz kendisinin saydığı, Rusya’nın dolaylı işgal ettiğini düşündüğü bölgeye yönelik teşebbüslerinde haklılık hissesi var lakin tam da artık “oldubittiye” getirerek Ukrayna sonları ortasındaki, kimsenin tanımadığı Rus yanlısı cumhuriyetlere operasyon düzenlemesi Ukrayna’nın ABD/NATO’ya epeyce güvendiğini işareti.
Ukrayna bu güçlere güvenmekle fazlaca ancak hayli yanılıyor halbuki.