Tory
New member
Cuma günü hem Türkiye tıpkı vakitte KKTC mali piyasaları güne enflasyon şoku ile başladı. Hani o bir süreliğine de olsa unuttuğumuz, uyuyan yeşil renkli birçok vakit şirin gazete iktisat sayfalarını süsleyen timsah vardı ya, artık uyandı!
Son haftalarda bültenimizde çoğunlukla hem Türkiye birebir vakitte KKTC mali piyasalarının koşar adım enflasyon-devalüasyon sarmalına hatta tedbir alınmazsa hiperenflasyona gerçek emin adımlarla ilerlediğinin altını çiziyoruz.
Son periyotta, paranın deveran suratının fazlaca fazla süratlendiğini bizzat kredi kartı harcamalarından görüyoruz. Uzun yıllardır, enflasyon konusunda büyük deneyime sahip Türk insanın, bu tip vakit içinderda müdafaa kalkanlarını açtığını görüyoruz. Bilhassa, her türlü malın fiyatının süratle arttığı bir ekosistemde, fiyatların daha da artacağı kaygısı ile tüketicinin talebi erkene çekmesi (kuvvetli talep) enflasyon üzerinde ek bir kıymet kaybı baskısı yaratıyor.
Kurun yarattığı ithal malların geçişkenliği üzerinden tahribat, kısa vade artan enflasyona karşı stoklama isteği, bir noktadan daha sonra denetimden uygunca çıkan çıkan enflasyon ve başlayan sakinliğin iktisat kitaplarında tam da tarifidir stagflasyon!
TÜİK bilgilerine göre Kasım ayında (resmi) enflasyon %3,51 artış kaydederek yıllık enflasyonu %21,3 düzeyine taşıdı. KKTC İstatistik Kurumu datalarına nazaran ise Kasım’da enflasyon aylık %5,52 artış kaydederken yıllık enflasyon %27,39 olarak gerçekleşti. Türkiye’de ise üreticinin karşı karşıya kaldığı aylık enflasyon %9,98 olarak gerçekleşirken, yıllık karşılığı da kriz periyotlarını yansıtır bir artışla %54,62’ye taşındı.
Açıklanan sayıların, efendim şu yılın şu ayından bu yana en yüksek düzeyde olduğu üzere magazinsel yahut istatistiki bilgiye hiç girmeden şunu fazlaca açık bir biçimde söylemek gerekiyor ki artık TCMB’nin fiyat istikrarını savunmak üzere bir gayesi yok! Bir vakit içinder yakından takip ettiğimiz TCMB’nin favori endeksi olan B ve C tarifli çekirdek enflasyon, sırasıyla %19,75 ve %17,62 oldu. TCMB’nin siyaset faizinin %15 olduğunu, PPK toplantısının 10 gün daha sonra olduğunu ve faizlerinin tarafının de aşağıya olduğunu tekrar hatırlatalım.
ÜFE ile TÜFE içindeki makasın 33,3 puan ile rekor bir biçimde açılmasının ardında TL’deki erimenin büyük bir hissesi olduğunu unutmayalım. Takdir edersiniz ki, geçen 9 aylık vakit diliminde, USDTRY kurunda yükseliş %100 olarak gerçekleşti. ÜFE’nin yükseklerde uçması, önümüzdeki günlerde bu faturanın tüketiciye de yansıyacağı manasına geliyor! Yani enflasyonist baskıları fazlaca daha ağır bir biçimde hissedeceğiz.
Enflasyon şoku akabinde USDTRY kurunun bir kez daha 14 düzeyinin kapısını çalmaya hazırlandığı bir ortamda, TCMB Cuma günü bir daha piyasada uzunluk göstererek döviz piyasasına sıhhatsiz fiyat oluşumu niçiniyle direkt satım istikametinde müdahalede bulunduğunu gördük. Bir defa daha altını çizeyim: USDTRY kurunun 14 düzeyi yaklaştığı bir ortamda. Bu durumda, TCMB’nin sıhhatsiz fiyat oluşumuna mı yoksa düzeye mi müdahale ettiğini pek de anlayamadık! Rezerv satışı ile hatta toplumsal medyada viral haline gelen “şaaak 10 milyar dolar daha” ile bir yere varılamayacağı da epey açık!
TCMB’nin sıhhatsiz fiyat oluşumuna müdahale etme isteğini anlasak da ve bunun epey da olağan bir durum olduğunu bilsek de, seviyeyi ya da savunma sınırını aşikâr bir çizgiye oturtmak (elini göstermek) hayli riskli olabilir. Hatırlayın bakan Albayrak periyodunda haftalarca savunulan 6,85 USDTRY kur düzeyi kırıldıktan daha sonra neler olmuştu!
Geçen hafta bültenlerimizde, Nobel ödüllü iktisatçılar Mundell-Fleming Modeline atıfta bulunarak sermaye hareketlerinin hür olduğunda hareketle, faizlerin denetim edildiği bir iktisatta, kurun serbestçe piyasa tarafınca belirlendiğini, aksi durumda ise, hem faiz birebir vakitte kurun denetim edilmeye çalışılmasının birlikteinde büyük krizler yarattığı unutulmamalıdır!
TCMB’nin bu hafta ikinci defa direkt müdahalesinde, piyasa dedikodularına bakılırsa (teyide muhtaç) ölçünün bundan evvelkine göre daha düşük olduğunu işittik. aslına bakarsanız, müdahaleye rağmen USDTRY kuru haftayı 13,75 düzeyi ile TCMB’nin topun girmesini arulamadığı ceza alanın tam da haricinde tamamladığını görüyoruz. Türkiye’nin 5 yıl vadeli risk primi haftayı 540 baz puan ile yüksek tansiyonun devam ettiğini yansıtırken, faiz indirimine karşın 10 yıl vadeli Tükrkiye tahvilin bileşik faizi, haftayı %21,6 düzeyine yükselere tamamladı. Faiz indiriminin kime ne fayda sağladığını inanın bilemiyoruz.
Enflasyon verisi akabinde günün ikinci yarısında ABD’de açıklanan tarım dışı bordrolu çalışan sayısı 550bin kişi artış beklentisine karşı 210 bin kişi artış göstererek (Aralık 2020’den bu yana en düşük) beklentiyi karşılayamadı. Misal bir biçimde, raporun alt kalemlerinden, FED’in yakından takip ettiği otalama saatlik hasılatlarda da artış %4,8 ile %5 olan beklentinin altında kaldı. Her ne kadar bir aylık data gidişatı zıdda çevirmeye yetmeyecek olsa da, enflasyon kaygısının bir nebze de olsun düşürdü. Data akabinde piyasaların risksiz faiz olarak gördüğü 10 yıllık tahvil faizi %1,3350 düzeyine sert gerileyerek son 2,5 ayın en düşük düzeyini test etti. İstihdam verisi akabinde, yatırımcılar, tahvil alımlarının daha erken azaltılması ve para siyasetinin sıkılaştırılması beklentilerini şekillendirmek için Cuma günü ABD’de açıklanacak yıllık TÜFE (%6,7 artması) bekliyor.
Zayıf istihdam, teknoloji yüklü Nasdaq Bileşik pay senedi endeksinde, yatırımcıların gelecek yıl daha yavaş ekonomik büyüme beklemesiyle bir noktada Cuma akşamı %3 düştü. olağan olarak ABD’de faiz getirisi olan tahvillerinin gerilemesi ile faiz getirisi olmayan ve aykırı korele olan altının yavaşça de olsa başını kaldırdığını görüyoruz. Altının ons fiyatının bu ayı 1,743 dolar düzeyinin altında kapatmadığı surece ‘havlu atmayacağını’ düşünüyoruz. Gümüşte ise, 21,3 – 22,3 bandında kademeli olarak alıcı taraftayız. Petrol ise talebin zayıflayacağı beklentisi ile peş peşe 6. haftayı da düşüşle tamamladıktan daha sonra, Suudi Arabistan’ın ham petrol fiyatlarını artırması ile petrol meblağları yeni haftaya 70 dolar düzeyinin üzerinden başlıyor.
Kaygı (volatilite) endeksi VIX, haftanın son iş günü 31 düzeyinin üzerine yükselerek piyasaların ruh halinin pek de optimist (risk iştahına yakın) olmadığını göstererek tamamladı. Kripto piyasasının dijital altın ve gümüşü olan Bitcoin ve Ethereum’da da sert satışlar görülüyor. İkinci kademe Bitcoin alımı için (Bito ETF) destek varlık fiyatının 44-48bin dolar aralığında bir daha gerilemesini bekliyoruz.
Yeni gün başlangıcında Asya piyasalarında hava biraz karışık. Japonya’nın Nikkei endeksi, hükümetin ekonomik büyüme kestirimini üst çekmesine karşın %0,6 gerilerken, Hong Kong borsası %1,3 düştü. Borç yükü altındaki Çinli gayrimenkul şirketi Evergrande, borç geri ödemelerini yapacak parası olacağını garanti edemeyeceğini açıklamasının akabinde %11 geriledi.
Omicron varyantının olumsuz tesirleri şiddetli olmasa da hissediliyor. Virüsü ABD’nin üçte birine yayılması lakin Güney Afrika’nın ağır semptomlar görülmediğini açıklaması, varyantın iktisada tesirleri hakkındaki tasaların de devam etmesine niye oluyor. Sabah saatlerinde ABD ve Avrupa vadeli süreçlerindeki hudutlu da olsa yükselişler görüyoruz.
iktisatbank.com
Son haftalarda bültenimizde çoğunlukla hem Türkiye birebir vakitte KKTC mali piyasalarının koşar adım enflasyon-devalüasyon sarmalına hatta tedbir alınmazsa hiperenflasyona gerçek emin adımlarla ilerlediğinin altını çiziyoruz.
Son periyotta, paranın deveran suratının fazlaca fazla süratlendiğini bizzat kredi kartı harcamalarından görüyoruz. Uzun yıllardır, enflasyon konusunda büyük deneyime sahip Türk insanın, bu tip vakit içinderda müdafaa kalkanlarını açtığını görüyoruz. Bilhassa, her türlü malın fiyatının süratle arttığı bir ekosistemde, fiyatların daha da artacağı kaygısı ile tüketicinin talebi erkene çekmesi (kuvvetli talep) enflasyon üzerinde ek bir kıymet kaybı baskısı yaratıyor.
Kurun yarattığı ithal malların geçişkenliği üzerinden tahribat, kısa vade artan enflasyona karşı stoklama isteği, bir noktadan daha sonra denetimden uygunca çıkan çıkan enflasyon ve başlayan sakinliğin iktisat kitaplarında tam da tarifidir stagflasyon!
TÜİK bilgilerine göre Kasım ayında (resmi) enflasyon %3,51 artış kaydederek yıllık enflasyonu %21,3 düzeyine taşıdı. KKTC İstatistik Kurumu datalarına nazaran ise Kasım’da enflasyon aylık %5,52 artış kaydederken yıllık enflasyon %27,39 olarak gerçekleşti. Türkiye’de ise üreticinin karşı karşıya kaldığı aylık enflasyon %9,98 olarak gerçekleşirken, yıllık karşılığı da kriz periyotlarını yansıtır bir artışla %54,62’ye taşındı.
Açıklanan sayıların, efendim şu yılın şu ayından bu yana en yüksek düzeyde olduğu üzere magazinsel yahut istatistiki bilgiye hiç girmeden şunu fazlaca açık bir biçimde söylemek gerekiyor ki artık TCMB’nin fiyat istikrarını savunmak üzere bir gayesi yok! Bir vakit içinder yakından takip ettiğimiz TCMB’nin favori endeksi olan B ve C tarifli çekirdek enflasyon, sırasıyla %19,75 ve %17,62 oldu. TCMB’nin siyaset faizinin %15 olduğunu, PPK toplantısının 10 gün daha sonra olduğunu ve faizlerinin tarafının de aşağıya olduğunu tekrar hatırlatalım.
ÜFE ile TÜFE içindeki makasın 33,3 puan ile rekor bir biçimde açılmasının ardında TL’deki erimenin büyük bir hissesi olduğunu unutmayalım. Takdir edersiniz ki, geçen 9 aylık vakit diliminde, USDTRY kurunda yükseliş %100 olarak gerçekleşti. ÜFE’nin yükseklerde uçması, önümüzdeki günlerde bu faturanın tüketiciye de yansıyacağı manasına geliyor! Yani enflasyonist baskıları fazlaca daha ağır bir biçimde hissedeceğiz.
Enflasyon şoku akabinde USDTRY kurunun bir kez daha 14 düzeyinin kapısını çalmaya hazırlandığı bir ortamda, TCMB Cuma günü bir daha piyasada uzunluk göstererek döviz piyasasına sıhhatsiz fiyat oluşumu niçiniyle direkt satım istikametinde müdahalede bulunduğunu gördük. Bir defa daha altını çizeyim: USDTRY kurunun 14 düzeyi yaklaştığı bir ortamda. Bu durumda, TCMB’nin sıhhatsiz fiyat oluşumuna mı yoksa düzeye mi müdahale ettiğini pek de anlayamadık! Rezerv satışı ile hatta toplumsal medyada viral haline gelen “şaaak 10 milyar dolar daha” ile bir yere varılamayacağı da epey açık!
TCMB’nin sıhhatsiz fiyat oluşumuna müdahale etme isteğini anlasak da ve bunun epey da olağan bir durum olduğunu bilsek de, seviyeyi ya da savunma sınırını aşikâr bir çizgiye oturtmak (elini göstermek) hayli riskli olabilir. Hatırlayın bakan Albayrak periyodunda haftalarca savunulan 6,85 USDTRY kur düzeyi kırıldıktan daha sonra neler olmuştu!
Geçen hafta bültenlerimizde, Nobel ödüllü iktisatçılar Mundell-Fleming Modeline atıfta bulunarak sermaye hareketlerinin hür olduğunda hareketle, faizlerin denetim edildiği bir iktisatta, kurun serbestçe piyasa tarafınca belirlendiğini, aksi durumda ise, hem faiz birebir vakitte kurun denetim edilmeye çalışılmasının birlikteinde büyük krizler yarattığı unutulmamalıdır!
TCMB’nin bu hafta ikinci defa direkt müdahalesinde, piyasa dedikodularına bakılırsa (teyide muhtaç) ölçünün bundan evvelkine göre daha düşük olduğunu işittik. aslına bakarsanız, müdahaleye rağmen USDTRY kuru haftayı 13,75 düzeyi ile TCMB’nin topun girmesini arulamadığı ceza alanın tam da haricinde tamamladığını görüyoruz. Türkiye’nin 5 yıl vadeli risk primi haftayı 540 baz puan ile yüksek tansiyonun devam ettiğini yansıtırken, faiz indirimine karşın 10 yıl vadeli Tükrkiye tahvilin bileşik faizi, haftayı %21,6 düzeyine yükselere tamamladı. Faiz indiriminin kime ne fayda sağladığını inanın bilemiyoruz.
Enflasyon verisi akabinde günün ikinci yarısında ABD’de açıklanan tarım dışı bordrolu çalışan sayısı 550bin kişi artış beklentisine karşı 210 bin kişi artış göstererek (Aralık 2020’den bu yana en düşük) beklentiyi karşılayamadı. Misal bir biçimde, raporun alt kalemlerinden, FED’in yakından takip ettiği otalama saatlik hasılatlarda da artış %4,8 ile %5 olan beklentinin altında kaldı. Her ne kadar bir aylık data gidişatı zıdda çevirmeye yetmeyecek olsa da, enflasyon kaygısının bir nebze de olsun düşürdü. Data akabinde piyasaların risksiz faiz olarak gördüğü 10 yıllık tahvil faizi %1,3350 düzeyine sert gerileyerek son 2,5 ayın en düşük düzeyini test etti. İstihdam verisi akabinde, yatırımcılar, tahvil alımlarının daha erken azaltılması ve para siyasetinin sıkılaştırılması beklentilerini şekillendirmek için Cuma günü ABD’de açıklanacak yıllık TÜFE (%6,7 artması) bekliyor.
Zayıf istihdam, teknoloji yüklü Nasdaq Bileşik pay senedi endeksinde, yatırımcıların gelecek yıl daha yavaş ekonomik büyüme beklemesiyle bir noktada Cuma akşamı %3 düştü. olağan olarak ABD’de faiz getirisi olan tahvillerinin gerilemesi ile faiz getirisi olmayan ve aykırı korele olan altının yavaşça de olsa başını kaldırdığını görüyoruz. Altının ons fiyatının bu ayı 1,743 dolar düzeyinin altında kapatmadığı surece ‘havlu atmayacağını’ düşünüyoruz. Gümüşte ise, 21,3 – 22,3 bandında kademeli olarak alıcı taraftayız. Petrol ise talebin zayıflayacağı beklentisi ile peş peşe 6. haftayı da düşüşle tamamladıktan daha sonra, Suudi Arabistan’ın ham petrol fiyatlarını artırması ile petrol meblağları yeni haftaya 70 dolar düzeyinin üzerinden başlıyor.
Kaygı (volatilite) endeksi VIX, haftanın son iş günü 31 düzeyinin üzerine yükselerek piyasaların ruh halinin pek de optimist (risk iştahına yakın) olmadığını göstererek tamamladı. Kripto piyasasının dijital altın ve gümüşü olan Bitcoin ve Ethereum’da da sert satışlar görülüyor. İkinci kademe Bitcoin alımı için (Bito ETF) destek varlık fiyatının 44-48bin dolar aralığında bir daha gerilemesini bekliyoruz.
Yeni gün başlangıcında Asya piyasalarında hava biraz karışık. Japonya’nın Nikkei endeksi, hükümetin ekonomik büyüme kestirimini üst çekmesine karşın %0,6 gerilerken, Hong Kong borsası %1,3 düştü. Borç yükü altındaki Çinli gayrimenkul şirketi Evergrande, borç geri ödemelerini yapacak parası olacağını garanti edemeyeceğini açıklamasının akabinde %11 geriledi.
Omicron varyantının olumsuz tesirleri şiddetli olmasa da hissediliyor. Virüsü ABD’nin üçte birine yayılması lakin Güney Afrika’nın ağır semptomlar görülmediğini açıklaması, varyantın iktisada tesirleri hakkındaki tasaların de devam etmesine niye oluyor. Sabah saatlerinde ABD ve Avrupa vadeli süreçlerindeki hudutlu da olsa yükselişler görüyoruz.
iktisatbank.com