Nelson Mandela, vefatının 8’inci yılında anılıyor

GarDaŞ

New member
Nelson Mandela, vefatının 8’inci yılında anılıyor Nelson Mandela‘nın, 26 yılı esaret altında geçen ırkçılık zıddı uğraşı, mevtin akabinde da gelecek jenerasyonlara ışık olmaya devam ediyor.

Mandela, 1918 yılında, bir kabile şefinin oğlu olarak İngiliz himayesindeki Güney Afrika Birliği’nin Cape eyaletinde dünyaya geldi.

Çocukluğundan itibaren ülkedeki “seçkin” siyah sınıfa mensup olan Mandela, siyahi çocukların en temel eğitim imkanlarından büyük oranda mahrum olduğu senelerda yeterli bir eğitim alma fırsatı buldu.

Mandela, Güney Afrika’nın ve kıtanın en önde gelen üniversitelerinden Witwatersrand’in o periyot “tek siyah öğrencisi” olarak hukuk eğitimi gördü ve Güney Afrika’nın “ilk siyah avukatı” oldu.

Süratle yükseldi

Beyaz ırkçı apartheid rejiminin 1948 yılında iktidara gelmesi, Mandela’nın ırkçılık tersi uğraşı için dönüm noktası oldu. Mandela, bu vakitten itibaren apartheide karşı epey ırklı bir çabayı benimserken başarılı eğitim mesleği ve liderlik özellikleriyle siyah özgürlük hareketleri ortasında süratle yükseldi.

Günümüzde Güney Afrika’nın iktidar partisi olan Afrika Ulusal Kongresinin (ANC) Gençlik Ligi Başkanlığına 1950’de seçilen Mandela, apartheid rejimi tarafınca ağır baskılarına maruz kaldı.

‘Yeraltı mücadelesi’

Mandela, siyahilere yönelik ırkçı uygulamaların had safhaya ulaştığı 1955 yılından itibaren, ırkçı rejime karşı “yeraltı mücadelesi” fikrini benimseye başladı.

Bu tarihten itibaren, “vatana ihanet” dahil fazlaca sayıda suçlamayla tekraren tutuklanan Mandela’nın siyasi faaliyetlerde bulunması hükümet tarafınca yasaklandı.

Sharpeville kentinde, 1960 yılında düzenlenen barışçıl protestoda polisin halka ateş açmasıyla ortalarında bayan ve çocukların da bulunduğu 69 kişinin ömrünü kaybetmesinin akabinde Mandela, sürücü kılığında ülkeyi gezerek ANC’nin yeraltı yapılanmasını örgütlemeye başladı.

Irkçılıkla gayrette milletlerarası takviye arayan Mandela, Afrika tipine çıktı ve İngiltere’yi ziyaret etti.

Mandela ülkesine döndükten daha sonra halkı kışkırtmak, hükümeti devirmeye teşebbüs etmekle suçlanarak idamla yargılandı ve 1964’te ömür uzunluğu mahpusa mahkum edildi.

26 yıl esaret

Cape Town kenti açıklarındaki Robben Adası Hapishanesine gönderilen Mandela, 1964-1982 senelerında burada mahpus yattı.

Mandela, taş ve kireç ocaklarında çalıştırıldığı bu hapishanenin kuvvetli şartlarında, öbür mahkumlarla eğitim çalışmaları yürüttü, beyazların konuştuğu Afrikaans lisanını öğrendi ve İslam dini üzerine okumalar gerçekleştirdi.

Mahkumlar üstündeki tesiri niçiniyle 1982 yılında Pollsmoor Hapishanesine nakledilen Mandela, milletlerarası toplumun Güney Afrika’ya uyguladığı ağır baskılar kararında, 26 yıllık esaretin akabinde 11 Şubat 1990’da hür bırakıldı.

Çaba yılları

Mandela, hür bırakılmasının akabinde apartheid rejimine karşı memleketler arası takviyesi pekiştirmek üzere ABD, İngiltere, Fransa, Vatikan, Küba, Endonezya, Malezya, Japonya ve Avustralya ile birtakım Afrika ülkelerini ziyaret ederek, George Bush, Margaret Thatcher, François Mitterrand, Fidel Castro üzere periyodun dünya siyasetinin önde gelen isimleriyle bir ortaya geldi.

Memleketler arası toplumun dayanağını gerisine almayı başaran Mandela, geçen ay hayatını kaybeden apartheid rejiminin son Devlet Lideri F. W. de Klerk‘ün de dayanağıyla, beyaz azınlık idaresinden epeyce kültürlü demokrasiye geçiş sürecine liderlik etti.

Mandela, bu süreçte barışa katkılarından ötürü, 1993 yılında De Klerk ile Nobel Barış Ödülü’ne layık görüldü.

ANC’nin önderi olarak, ülke tarihinin birinci demokratik seçimi olan 1994 seçimini kazanan Mandela, Güney Afrika Cumhuriyeti’nin birinci siyahi lideri oldu.

Mandela iktidarı periyodunda ülkede ulusal uzlaşıyı sağlayarak, farklı renklerin ve kültürlerin bir ortada barış ortasında yaşadığı bir toplumun inşasına kıymetli katkılar sağladı.

Bağlantısızlar Hareketi

Dış siyasette uzlaşmacı ve orta bulucu bir rol üstüne alan Mandela, 1998 yılında Bağlantısızlar Hareketi genel sekreterliğine atandı.

Filistin halkının özgürlük çabasını de her platformda destekleyen Mandela, Afrika ülkelerindeki çatışmaların bitmiş oldurilmesiyle yakından ilgilenerek, biroldukça müzakerede kilit rol oynadı.

bakılırsav mühleti dolduğunda bir daha aday olmayan Mandela, 1999’da devlet başkanlığı koltuğunu Thabo Mbeki‘ye devrederek, siyasetten de emekli oldu.

Emeklilik daha sonrası hayır işlerine vakit ayırdı

Mandela, siyaset daha sonrası yaşantısında vaktinin büyük kısmını HIV/AIDS ile gayret çalışmalarına ve hayır işlerine ayırdı.

Son sefer Güney Afrika’da düzenlenen 2010 Dünya Kupası’nda halkın karşısına çıkan Mandela’nın sıhhat durumu 2011 yılından itibaren kötüleşmeye başladı.

Mandela, ırkçılıkla uğraşa adanmış bir ömrün akabinde, 5 Aralık 2013’te 95 yaşında teneffüs yolu enfeksiyonu niçiniyle hayatını kaybetti.

Birleşmiş Milletler Genel Şurası, 2009 yılında aldığı kararla Mandela’nın doğum günü olan 18 Temmuz’u “Uluslararası Nelson Mandela Günü” ilan etti.
 
Üst