Moskova-Kiev tansiyonunun Rusya yansımaları: Birinci saldıran Rusya olmayacak Artan askeri birlik sayısı, gönderilen “savunma” maksatlı silahlar derken Ukrayna ve Rusya içindeki tansiyon uzun vakittir olmadığı kadar yükseldi. Gözler hudutta, akıllar ise bir savaş çıkıp çıkmayacağı sorusunda. Yaşanan bu tansiyonun Rusya okuması ve yansımalarını sorduğumuz Moskova Üniversitesi’nden Doç. Dr. İkbal Dürre, “İlk saldıranın Rusya olacağını düşünmüyorum” tabirlerini kullandı.
Doç. Dr. İkbal Dürre
Moskova’nın, batının aldığı “Diplomatları ve aileleri geri çağırma” adımlarını provokatif bulduğunu belirten Dürre, “Moskova, batının aldığı bu tıp kararları provokasyon olarak kıymetlendiriyor. Yani Rusya’da son gelişmelerin yarattığı izlenim, ‘Olayı provoke etmek, Ukrayna’yı savaşa hazırlamak için başka taraftan da dünyada her an bir savaş olacakmış üzere bir ortam yaratıp Rusya’yı da agresif bir ülke olarak göstermek’ formunda oldu” dedi.
Dürre şöyleki devam etti: “Rusya, Batı’ya diyor ki ‘bizim oraya saldırma üzere bir maksadımız yok ötürüsıyla bu yaptığınız şeyler de kendi kendinize kurduğunuz oyunların bir modülü.’ Rusya’nın mevzuya bakışı bu biçimde.”
Belarus-Rusya ortak tatbikatı
Rus birlikleri 10 şubatta başlayacak ve yaklaşık bir ay sürecek ortak tatbikat için Belarus’a gitmeye devam ediyor. Ukrayna’nın kuzey hudut komşusu olan Belarus’da başlayacak bu tatbikat, Batı tarafınca ‘tehdit’ olarak yorumlanırken Rusya ise “olağan bir tatbikat” sözlerini kullanıyor.
Bu mevzuda görüşlerini sorduğumuz Dürre, Belarus’ta Rusya-Belarus ortak tatbikatı için yaşanan hareketliliğin Batı ile Rusya’nın gerginliğini daha da artırdığını tabir ederek, “S-400, Su-35 üzere silahların kullanılacak olduğu bu tatbikat Batı tarafınca ‘madem bir savaşa hazırlanmıyorsunuz neden bu biçimde bir tatbikat yapıyorsunuz’ yansısına niye oldu. Rusya tarafı da bu tatbikatın Ukrayna’daki gelişmelerle bir ilgisi olmadığını lisana getiriyor. Ancak bir taraftan da (Belarus Cumhurbaşkanı) Lukaşenko Ukrayna hududundaki askerlerini artırdıkları tarafında bir açıklama yaptı. ötürüsıyla aslında bölgede askerlerin artırılması üzere bir gelişme olduğu da yadsınamaz lakin ben bir daha de buna karşın birinci saldıranın Rusya olacağını düşünmüyorum” dedi.
‘Olayları bu hale getiren NATO’
Rusya için sözkonusu gerginliğin bu derece tırmanmasının sebebi olarak NATO’yu gösteren Dürre, “Olayların bu hale gelmesinin niçini Rusya açısından muhakkak NATO. Olayın altında yatan asıl sebep, NATO’nun daima Rusya’nın sonlarına hakikat ilerlemek istemesi. İngilizler ve Amerikalılar’da bir oyun var. İki otomobil da birbirlerine süratle gelir ve son anda hareket yapılarak çarpışmanın önüne geçilir. Bu oyuna Amerika’nın meşhur gösterilerinden aşinasınızdır. Bu da katiyen bu biçimde bir olay. Şunu da eklemek isterim ki bu cins oyunlar birden fazla vakit kazayla biter. İki tarafta da epeyce önemli bir hudut harbi var. Savaşa hazırlanıyor üzere bir görünüm vermek istiyorlar ancak İngilizler haricinde Doğu Avrupa’da savaş isteyen öbür ülke olduğunu düşünmüyorum. İngilizler haricinde kimsenin savaş istemediğini düşünsem de demin de belirttiğimiz üzere provokasyona hayli açık bir ortam ve olay var. Demin örneklendirdiğimiz üzere direksiyon son anda kırılamazsa kaza kaçınılmazdır” tabirlerini kullandı.
‘en çok silah gönderen ülke İngiltere’
İngiltere’nin fazlaca eski senelerdan beri Rusya’nın istikrarını sarsmak için Ukrayna’yı ‘kaşıma’ siyaseti izlediğini belirten Dürre, “İngiltere epey eski senelerdan beri Rusya’nın gücünü kırmak için bu coğrafyaya yönelik tavrını birebir tutuyor. Dikkatinizi çekerim, Ukrayna’ya en çok silah gönderen ülke İngiltere. Şu anda resmi datalara bakılırsa Ukrayna’da vazife yapan 200 kadar İngiliz askeri uzman var. Bu sayı, başka ülkelerinkine kıyasla daha fazla olduğu için bu bu kadar kıymetli. Ukrayna, Rusya’nın gücünü kaybetmesi uzun vadede daha da sorunlu bir ülke haline gelebilmesi ismine Batı için başka ülkelerden daha değerli bir pozisyona sahip” diye konuştu.
‘Rusya’nın bölünmesi Ukrayna’dan başlar’
ABD’nin eski Ulusal Güvenlik Danışmanı, Siyaset Bilimci ve Muharrir, Zbigniew Brzezinski’nin Büyük Satranç Tahtası isimli kitabına atıfta bulunan Dürre, “Büyük Satranç Tahtası isimli bir kitap vardı. O kitapta da Rusya’nın bu biçimdesine büyük bir coğrafyada bu kadar az nüfusla daha fazla var olamayacağı ve bölüneceği tabirlerine yer veriyordu Brzezinsk. Bu bölünmenin de Ukrayna’dan başlayacağnı yazmıştı. Yani Ukrayna bölgesi provokasyona fazlaca yatkındır zira tarihi olarak da Ukrayna’nın batısı hiç bir vakit Rusya’ya kalben bağlı olan bir bölge olmamıştır lakin doğusu için de tam zıddını söylemek mümkün. Haliyle Ukrayna bu manada ‘kaşınmak’ için epey uygun bir yer. İngilizler de bu fırsatını kaçırmayacaktır” dedi.
Almanya’nın Rusya tavrı
Almanya’nın öteki batı ülkelerinin tersine Ukrayna’ya silah göndermeye yanaşmaması ve daima olarak diplomasi davetini bir dahalediğini hatırlatarak Berlin’in tavrını değerlendirmesini istediğimiz İkbal Dürre, “Almanya’nın Ruslarla savaşma konusunda fazlaca makûs bir tecrübesi var. Ruslarla savaşın ne demek olduğunu en düzgün Almanlar bilir bu olağan Ruslar için de geçerlidir zira insan kaybı açısından en çok Ruslar ziyan gördü o devirde hatırlarsanız. Bir de Avrupa’nın güç açısından Rusya’ya olan bağlılığı bilinen bir gerçek yalnızca güç açısından da değil rastgele bir savaş durumunda Rusya’nın Ukrayna’da daha fazla toprak elde etme ihtimali hem de Moskova’nın Avrupa’ya daha fazla yaklaşmış olması manasına gelecek. Zira şayet bu biçimde bir savaş çıkarsa her ne kadar Rusya’ya yönelik ekonomik yaptırımlar uygulanacak olsa da Moskova’nın fiziki bir ilerlemesi sözkonusu olacak. Hem askeri tıpkı vakitte ekonomik manada bu olayın orta ve uzun vadedeki sonuçları Avrupa için öbür batı ülkelerine göre daha fazla olacak. Avrupa dediğimizde ana dinamik Almanya’dır. Bu yüzden Almanya bu derece diplomasi daveti yapıyor. Dikkat ederseniz Almanya ABD baskısına karşın Kuzey Akım konusunda Rusya ile ortak bir yol bulmuştu. Merkel Putin ile münasebet kurabilen bir başkandı. Merkel’den daha sonra durum biraz değişse de Almanya bu tansiyona öteki batı ülkelerine göre daha diplomasi yüklü yaklaşıyor” diye konuştu.
‘Olimpiyatlardan evvel çatışma ihtimali olduğunu düşünmüyorum’
Çatışmanın provokasyon sebebiyle başlayabileceğini belirten Dürre, “Bir provokasyon olursa bunu Ruslar, Batı; Batı da Ruslar başlattı diyecektir. Bunun da o basamakta hiç bir değeri kalmayacak. Ruslar bir çatışma çıkarsa nokta atışlarıyla, teknik siber taarruz ve daha sonrasında füze atışlarıyla karşılık verir. Tansiyon yüksekliğine bakınca bu biçimde bir sebepten çıkacak bir çatışma ihtimali yüksek görünüyor fakat ben bunun Putin-Biden görüşmesi ya da Pekin’de gerçekleşecek olan Kış Olimpiyatları’ndan erken olacağına ihtimal vermiyorum. Zira Çin de muhtemel bir çatışma yüzünden olimpiyatların geri planda kalmasını istemez” sözlerini kullandı
Çin tarafınca yalanlanan argümanları hatırlatan Dürre, “Her ne kadar Çin bu tezleri yalanlamış olsa da basına Çin devlet Lideri Şi Çinping’in Putin’den çatışma konusunda ricada bulunduğu yansımıştı. Bu, bugün ya da yarın olacak bir şey değil lakin bu kadar gergin bir coğrafyada çatışma risk var” dedi.
Doç. Dr. İkbal Dürre
Moskova’nın, batının aldığı “Diplomatları ve aileleri geri çağırma” adımlarını provokatif bulduğunu belirten Dürre, “Moskova, batının aldığı bu tıp kararları provokasyon olarak kıymetlendiriyor. Yani Rusya’da son gelişmelerin yarattığı izlenim, ‘Olayı provoke etmek, Ukrayna’yı savaşa hazırlamak için başka taraftan da dünyada her an bir savaş olacakmış üzere bir ortam yaratıp Rusya’yı da agresif bir ülke olarak göstermek’ formunda oldu” dedi.
Dürre şöyleki devam etti: “Rusya, Batı’ya diyor ki ‘bizim oraya saldırma üzere bir maksadımız yok ötürüsıyla bu yaptığınız şeyler de kendi kendinize kurduğunuz oyunların bir modülü.’ Rusya’nın mevzuya bakışı bu biçimde.”
Belarus-Rusya ortak tatbikatı
Rus birlikleri 10 şubatta başlayacak ve yaklaşık bir ay sürecek ortak tatbikat için Belarus’a gitmeye devam ediyor. Ukrayna’nın kuzey hudut komşusu olan Belarus’da başlayacak bu tatbikat, Batı tarafınca ‘tehdit’ olarak yorumlanırken Rusya ise “olağan bir tatbikat” sözlerini kullanıyor.
Bu mevzuda görüşlerini sorduğumuz Dürre, Belarus’ta Rusya-Belarus ortak tatbikatı için yaşanan hareketliliğin Batı ile Rusya’nın gerginliğini daha da artırdığını tabir ederek, “S-400, Su-35 üzere silahların kullanılacak olduğu bu tatbikat Batı tarafınca ‘madem bir savaşa hazırlanmıyorsunuz neden bu biçimde bir tatbikat yapıyorsunuz’ yansısına niye oldu. Rusya tarafı da bu tatbikatın Ukrayna’daki gelişmelerle bir ilgisi olmadığını lisana getiriyor. Ancak bir taraftan da (Belarus Cumhurbaşkanı) Lukaşenko Ukrayna hududundaki askerlerini artırdıkları tarafında bir açıklama yaptı. ötürüsıyla aslında bölgede askerlerin artırılması üzere bir gelişme olduğu da yadsınamaz lakin ben bir daha de buna karşın birinci saldıranın Rusya olacağını düşünmüyorum” dedi.
‘Olayları bu hale getiren NATO’
Rusya için sözkonusu gerginliğin bu derece tırmanmasının sebebi olarak NATO’yu gösteren Dürre, “Olayların bu hale gelmesinin niçini Rusya açısından muhakkak NATO. Olayın altında yatan asıl sebep, NATO’nun daima Rusya’nın sonlarına hakikat ilerlemek istemesi. İngilizler ve Amerikalılar’da bir oyun var. İki otomobil da birbirlerine süratle gelir ve son anda hareket yapılarak çarpışmanın önüne geçilir. Bu oyuna Amerika’nın meşhur gösterilerinden aşinasınızdır. Bu da katiyen bu biçimde bir olay. Şunu da eklemek isterim ki bu cins oyunlar birden fazla vakit kazayla biter. İki tarafta da epeyce önemli bir hudut harbi var. Savaşa hazırlanıyor üzere bir görünüm vermek istiyorlar ancak İngilizler haricinde Doğu Avrupa’da savaş isteyen öbür ülke olduğunu düşünmüyorum. İngilizler haricinde kimsenin savaş istemediğini düşünsem de demin de belirttiğimiz üzere provokasyona hayli açık bir ortam ve olay var. Demin örneklendirdiğimiz üzere direksiyon son anda kırılamazsa kaza kaçınılmazdır” tabirlerini kullandı.
‘en çok silah gönderen ülke İngiltere’
İngiltere’nin fazlaca eski senelerdan beri Rusya’nın istikrarını sarsmak için Ukrayna’yı ‘kaşıma’ siyaseti izlediğini belirten Dürre, “İngiltere epey eski senelerdan beri Rusya’nın gücünü kırmak için bu coğrafyaya yönelik tavrını birebir tutuyor. Dikkatinizi çekerim, Ukrayna’ya en çok silah gönderen ülke İngiltere. Şu anda resmi datalara bakılırsa Ukrayna’da vazife yapan 200 kadar İngiliz askeri uzman var. Bu sayı, başka ülkelerinkine kıyasla daha fazla olduğu için bu bu kadar kıymetli. Ukrayna, Rusya’nın gücünü kaybetmesi uzun vadede daha da sorunlu bir ülke haline gelebilmesi ismine Batı için başka ülkelerden daha değerli bir pozisyona sahip” diye konuştu.
‘Rusya’nın bölünmesi Ukrayna’dan başlar’
ABD’nin eski Ulusal Güvenlik Danışmanı, Siyaset Bilimci ve Muharrir, Zbigniew Brzezinski’nin Büyük Satranç Tahtası isimli kitabına atıfta bulunan Dürre, “Büyük Satranç Tahtası isimli bir kitap vardı. O kitapta da Rusya’nın bu biçimdesine büyük bir coğrafyada bu kadar az nüfusla daha fazla var olamayacağı ve bölüneceği tabirlerine yer veriyordu Brzezinsk. Bu bölünmenin de Ukrayna’dan başlayacağnı yazmıştı. Yani Ukrayna bölgesi provokasyona fazlaca yatkındır zira tarihi olarak da Ukrayna’nın batısı hiç bir vakit Rusya’ya kalben bağlı olan bir bölge olmamıştır lakin doğusu için de tam zıddını söylemek mümkün. Haliyle Ukrayna bu manada ‘kaşınmak’ için epey uygun bir yer. İngilizler de bu fırsatını kaçırmayacaktır” dedi.
Almanya’nın Rusya tavrı
Almanya’nın öteki batı ülkelerinin tersine Ukrayna’ya silah göndermeye yanaşmaması ve daima olarak diplomasi davetini bir dahalediğini hatırlatarak Berlin’in tavrını değerlendirmesini istediğimiz İkbal Dürre, “Almanya’nın Ruslarla savaşma konusunda fazlaca makûs bir tecrübesi var. Ruslarla savaşın ne demek olduğunu en düzgün Almanlar bilir bu olağan Ruslar için de geçerlidir zira insan kaybı açısından en çok Ruslar ziyan gördü o devirde hatırlarsanız. Bir de Avrupa’nın güç açısından Rusya’ya olan bağlılığı bilinen bir gerçek yalnızca güç açısından da değil rastgele bir savaş durumunda Rusya’nın Ukrayna’da daha fazla toprak elde etme ihtimali hem de Moskova’nın Avrupa’ya daha fazla yaklaşmış olması manasına gelecek. Zira şayet bu biçimde bir savaş çıkarsa her ne kadar Rusya’ya yönelik ekonomik yaptırımlar uygulanacak olsa da Moskova’nın fiziki bir ilerlemesi sözkonusu olacak. Hem askeri tıpkı vakitte ekonomik manada bu olayın orta ve uzun vadedeki sonuçları Avrupa için öbür batı ülkelerine göre daha fazla olacak. Avrupa dediğimizde ana dinamik Almanya’dır. Bu yüzden Almanya bu derece diplomasi daveti yapıyor. Dikkat ederseniz Almanya ABD baskısına karşın Kuzey Akım konusunda Rusya ile ortak bir yol bulmuştu. Merkel Putin ile münasebet kurabilen bir başkandı. Merkel’den daha sonra durum biraz değişse de Almanya bu tansiyona öteki batı ülkelerine göre daha diplomasi yüklü yaklaşıyor” diye konuştu.
‘Olimpiyatlardan evvel çatışma ihtimali olduğunu düşünmüyorum’
Çatışmanın provokasyon sebebiyle başlayabileceğini belirten Dürre, “Bir provokasyon olursa bunu Ruslar, Batı; Batı da Ruslar başlattı diyecektir. Bunun da o basamakta hiç bir değeri kalmayacak. Ruslar bir çatışma çıkarsa nokta atışlarıyla, teknik siber taarruz ve daha sonrasında füze atışlarıyla karşılık verir. Tansiyon yüksekliğine bakınca bu biçimde bir sebepten çıkacak bir çatışma ihtimali yüksek görünüyor fakat ben bunun Putin-Biden görüşmesi ya da Pekin’de gerçekleşecek olan Kış Olimpiyatları’ndan erken olacağına ihtimal vermiyorum. Zira Çin de muhtemel bir çatışma yüzünden olimpiyatların geri planda kalmasını istemez” sözlerini kullandı
Çin tarafınca yalanlanan argümanları hatırlatan Dürre, “Her ne kadar Çin bu tezleri yalanlamış olsa da basına Çin devlet Lideri Şi Çinping’in Putin’den çatışma konusunda ricada bulunduğu yansımıştı. Bu, bugün ya da yarın olacak bir şey değil lakin bu kadar gergin bir coğrafyada çatışma risk var” dedi.