Tory
New member
Dolar niye hala kuvvetli !
Bu yazı Maroon Macro tarafınca hazırlanan yazının türkçe çevirisidir. Meltem Bilirer tarafınca çevirilmiştir.
Milletlerarası para ünitesi kullanmasının birkaç kıymetli yeri vardır:
Ana akım finansal medyada en sık bahsedilen memleketler arası para ünitesi kullanım yerlerinden biri resmi kamu bölümü döviz (FX) rezervleridir. Resmi kamu bölümü döviz rezervleri, bir merkez bankasının elinde bulundurduğu nakit dolar(euro..vs) ve merkez bankasının lokal para ünitesi haricindeki para üniteleri cinsinden ABD(Avrupa..vs) devlet tahvilleridir.
Merkez bankaları, ülkelerinin finansal sistemlerinin istikrarını korumak ve mahallî paralarının öteki para üniteleri, bilhassa ABD Doları, Euro ve Japon Yen’i üzere global rezerv para üniteleri karşısında nazaranli istikrarını korumak maksadıyla döviz rezervleri tutmaktadır. Merkez bankaları döviz rezervleri tutarak, gerektiğinde kendi para ünitelerini geri alabilirler, zira kişi fakat kendi para ünitesini öteki bir şeyle (yani bir yabancı para birimiyle) geri alabilir.
ABD Dolarının resmi kamu dalı döviz rezervlerindeki hissesi son 7 yılda %61’den %59’a yavaşça düşüş eğilimi gösterdi.
Ayrıyeten, resmi kamu kesimi döviz rezervleri ana akım finansal medyada sıkça konuşulurken, toplamları yaklaşık 12-13 trilyon dolar (kafanız karışmasın üstteki grafikte yalnızca dolar cinsinden olanlar gösteriliyor) civarında olduğu düşünülüyor. Toplamda 170 trilyon dolar olan öteki tüm döviz süreçleriyle karşılaştırıldığında, bunlar nispeten küçük ve kıymetsiz görünüyor.
Özel Dal
Özel dal, hem günlük ciro tıpkı vakitte toplam ödenmemiş döviz süreçlerinin büyük çoğunluğunu oluşturmaktadır. Memleketler arası Ödemeler Bankası’nın (BIS) en son Trienal Merkez Bankası Anketi,
GÜNLÜK global döviz ticaret hacminin yaklaşık 6,6 TRİLYON DOLAR olduğunu gösteriyor.
Temel olarak bunun manası, özel piyasa iştirakçilerinin yalnızca 2 gün ortasında merkez bankalarının elinde bulundurduğu tüm global döviz rezerv stokunun pahasını alıp satacağıdır.
Sonuç olarak, resmi bölüm döviz rezervleri, merkez bankacılarının marjdaki döviz hareketleriyle çaba teşebbüsünde bulunmaları için yararlı bir araç iken, merkez bankacıları da özel piyasa sermaye akışlarından pek etkilenmektedir.
Hudut Ötesi Banka Borçları
Hudut ötesi banka yükümlülükleri,
-mevduat sertifikaları (CD’ler),
-ticari senet (CP),
-büyük para ünitesi vadeli mevduatlar ve
-geri satın alma mukaveleleri (repo) üzere araçları içerir.
Hudut ötesi banka yükümlülükleri, bilhassa Milletlerarası Ödemeler Bankası (BIS) tarafınca mahallî bankacılık istatistiklerinde ve farklı coğrafik bölgelerdeki global olarak etkin bankalar içindeki bilançoda ikili durumları ölçen konsolide bankacılık istatistikleri bilgilerinde toplananları içerir.
Burada tartıştığım bilgiler, ana şirketin ikametgahının tersine, kişisel şube pozisyonuna göre global olarak etkin bankalar içindeki bilançodaki ikili durumları ölçen mahallî bankacılık istatistik bilgileridir. Örneğin, lokal bankacılık istatistikleri bilgilerinde, Deutsche Bank’ın Almanya’daki ana şirketine borç para veren ABD ünitesi, Alman bankalarına yönelik bir ABD talebi ve ABD bankalarına karşı bir Alman yükümlülüğü olarak dahil edilecektir. Daha da değerlisi, hem mahallî bankacılık istatistikleri tıpkı vakitte konsolide bankacılık istatistikleri bilgileri, sadece büsbütün bilançoda yer alan varlık ve yükümlülükleri ölçer. Bunun manası, tezgah üstü (OTC) türevler, makul çeşitteki teminat takasları ve çeşitli öteki bilanço dışı süreçler üzere bilanço dışı riskler ve şartlı yükümlülükler buna dahil değildir.
2020’nin 4. çeyreği itibariyle, hudut ötesi banka borçları toplamda yaklaşık 32 trilyon doları buldu. Bu 32 trilyon doların yaklaşık %47’si yani yaklaşık 15 trilyon doları ABD doları cinsindendi.
Euro, en epey kullanılan ikinci para ünitesi olarak yaklaşık %30’du ve yaklaşık 10 trilyon dolardı.
Milletlerarası Borçlanma Senetleri
Memleketler arası borçlanma senetleri, farklı bir para ünitesinde iç piyasa haricinde ihraç edilen borçlanma senetleridir. Örneğin, bu Çin’in yahut bir Avrupa şirketinin ABD doları cinsinden tahvilleri olabilir. İç borçlanma senetleri ise, menşe ülkenin para ünitesi cinsinden iç piyasada ihraç edilen borçlanma senetleridir. Ne menkul değerlerin ne de menşe ülkenin/şirketin Avrupa’da ikamet etmesi gerekmese de, “Eurobond” milletlerarası borç senetlerinin öteki bir ismidir. Bu niçinle, isim yalnızca bir anakronizmdir, “euro” ön eki, Avrupa ortak para ünitesine (Euro) bir referans olmaktan çok, “offshore” referansıdır, zira isim, Euro’nun kökeninden birkaç on yıl evvel gelir.
Ülkelerin ve şirketlerin “Eurobond” ihraç etmeyi seçmelerinin birkaç kıymetli sebebi vardır. Bunun kıymetli bir sebebi, yatırımcıların gelişen piyasa para ünitelerinin sağlamlığından kaygı duymalarıdır. bu biçimde bir durumda, ABD Doları yahut Euro üzere daha istikrarlı bir rezerv para ünitesinde ihraç etmek, yatırımcılar için daha fazla güvenlik hissi verebilir. Arjantin yahut Lübnan üzere ülkeler için durum bu biçimdedir.
Ülkelerin ve şirketlerin “Eurobond” ihraç etmeyi seçmelerinin bir diğer sebebi de yurtiçi menkul değerler piyasalarındaki likidite eksikliğidir. Gelişmiş piyasalar dünyanın en derin ve en likit sermaye piyasalarına sahip olduğundan, bir ülke/kuruluşun iç piyasalarda cazip fiyatlarla borçlanma senetleri ihraç etmesi mümkün olmayabilir.
ABD Doları, son on yılda memleketler arası borçlanma senetlerinin ihracında giderek artan bir kıymete sahiptir. 2020’nin 4. çeyreği prestijiyle, memleketler arası borç menkul değerleri toplam 23 trilyon $’a ulaştı ve bunun yaklaşık 10 trilyon $ olan yaklaşık %45’i ABD doları cinsindendir.
OTC (Tezgahüstü) Döviz Süreçleri
Vadeli döviz ve swap süreçleri özel bölüm döviz cirosunun en kıymetli bileşenlerini oluşturmaktadır. Forward döviz süreçleri ve takaslar, global finansal sistemdeki kilit araçlardır ve riskten korunma, konum alma ve kısa vadeli fonlama/finansman mevzularında tesirlidir. Forward döviz süreçleri ve takaslar, gelecekteki bir tarihte nominal fiyatların değiş tokuşunu içerir ve fonlama/finansman araçları olarak öteki teminatlı borçlanma biçimlerine (mesela repo) emsal.
İlgili meblağlar epeyce büyük olsa da (onlarca trilyonlarca dolara kadar), vadeli döviz süreçleri ve takaslar bir muhasebe özelliği niçiniyle bir biçimde bâtın kalıyor. Vadeli döviz ve swapların ekonomik olarak teminatlı kredilere muadil bulunmasına karşın, vadeli dövizler ve swaplar, teminatlı borçtan fazla türev eserler olarak muhasebeleştirilir. Bunun manası, bilançoda tam kavramsal kıymet yerine toplam kavramsal pahanın sadece bir kısmının görüntülenmesidir.
Forward ve swapların günlük cirosu 4.3 trilyon dolar olup, global FX ticaretinde günlük cironun %65’ini oluşturmaktadır. Forward ve swap süreçleri bununla birlikte döviz cirosunun en süratli büyüyen segmenti olup, Nisan 2016’dan (önceki anketin tarihi) bu yana toplam döviz cirosundaki artışın %75’ini oluşturmaktadır. 2020’nin 4. çeyreği prestijiyle, ödenmemiş döviz forward ve swap fiyatı yaklaşık 98 trilyon $’a ulaştı – bu, dünya çapındaki merkez bankalarının tuttuğu döviz rezervlerinin ölçüsünden neredeyse 10 kat daha fazla.
ABD Doları bu süreçlerde üstündür – neredeyse her vakit takas edilen iki para ünitesinden biridir ve sırasıyla ödenmemiş ve ciro açısından sırasıyla %89 ve %90’a tekabül etmektedir.
şahsi görüşüme göre, döviz vadeli süreçler ve takaslarda yer alan para ünitelerinin hisseleri, ABD Dolarının global bir rezerv para ünitesi olarak kullanmasının nasıl geliştiğinin en kıymetli göstergesidir. Bunun sebebi, derin kurumsal likidite içeren bir piyasa olan tezgah üstü (OTC) döviz (FX) piyasasının, büyük döviz risklerini hareket ettirmenin yahut riskten korunmanın mümkün olduğu tek piyasa olmasıdır. ABD Dolarını destekleyen derin kurumsal likidite, temel olarak, son 7 yılda yavaş yavaş oluşan bu piyasadan kaynaklanmaktadır. Ayrıyeten, ABD Dolarının bir “araç para birimi” yahut farklı ülkeler içinde ortak bir çeviri düzeneği olarak fonksiyonu burada açıktır. (ABD Doları, bu süreçlerin sadece küçük bir kısmı bir Amerikan kuruluşu ile başlasa yahut bitse de, tüm süreçlerin neredeyse %90’ının bir tarafındadır.)
Sonuç
Özetle, ileti karışık.
Bir yandan, ABD Dolarının global rezerv para ünitesi olarak ehemmiyetinin azaldığına dair kimi göstergeler var.(ABD Dolarının global resmi dal döviz rezervleri ortasındaki hissesinin azalması üzere.) %61 den %59’a
Öte yandan, ABD Doları’nın dünya çapında özel kesimdeki talebinin ve kullanmasının evvelki on yılda neredeyse değişmediğine dair öbür göstergeler de var.
Ayrıyeten, ihraç edilen ABD doları cinsinden milletlerarası borçlanma senetlerinin hacmi üzere, ABD Dolarının global rezerv para ünitesi olarak kıymetinin kamuoyunun/halkın tersine azalmadığını , hatta artıyor olduğunu gösteren göstergeler de bulunmaktadır.
Sonuç olarak, dolar cinsinden FX forward ve swapları işin içine dahil ettiğinizde ABD Dolarının global rezerv para ünitesi olduğunu net bir biçimde görmekteyiz.
Bu yazı Maroon Macro tarafınca hazırlanan yazının türkçe çevirisidir. Meltem Bilirer tarafınca çevirilmiştir.
Milletlerarası para ünitesi kullanmasının birkaç kıymetli yeri vardır:
- Resmi dal döviz rezervleri
- Hudut ötesi banka yükümlülükleri
- Memleketler arası borçlanma senetleri
- OTC FX süreçleri (mesela vadeli süreçler ve takaslar)
Ana akım finansal medyada en sık bahsedilen memleketler arası para ünitesi kullanım yerlerinden biri resmi kamu bölümü döviz (FX) rezervleridir. Resmi kamu bölümü döviz rezervleri, bir merkez bankasının elinde bulundurduğu nakit dolar(euro..vs) ve merkez bankasının lokal para ünitesi haricindeki para üniteleri cinsinden ABD(Avrupa..vs) devlet tahvilleridir.
Merkez bankaları, ülkelerinin finansal sistemlerinin istikrarını korumak ve mahallî paralarının öteki para üniteleri, bilhassa ABD Doları, Euro ve Japon Yen’i üzere global rezerv para üniteleri karşısında nazaranli istikrarını korumak maksadıyla döviz rezervleri tutmaktadır. Merkez bankaları döviz rezervleri tutarak, gerektiğinde kendi para ünitelerini geri alabilirler, zira kişi fakat kendi para ünitesini öteki bir şeyle (yani bir yabancı para birimiyle) geri alabilir.
ABD Dolarının resmi kamu dalı döviz rezervlerindeki hissesi son 7 yılda %61’den %59’a yavaşça düşüş eğilimi gösterdi.
Ayrıyeten, resmi kamu kesimi döviz rezervleri ana akım finansal medyada sıkça konuşulurken, toplamları yaklaşık 12-13 trilyon dolar (kafanız karışmasın üstteki grafikte yalnızca dolar cinsinden olanlar gösteriliyor) civarında olduğu düşünülüyor. Toplamda 170 trilyon dolar olan öteki tüm döviz süreçleriyle karşılaştırıldığında, bunlar nispeten küçük ve kıymetsiz görünüyor.
Özel Dal
Özel dal, hem günlük ciro tıpkı vakitte toplam ödenmemiş döviz süreçlerinin büyük çoğunluğunu oluşturmaktadır. Memleketler arası Ödemeler Bankası’nın (BIS) en son Trienal Merkez Bankası Anketi,
GÜNLÜK global döviz ticaret hacminin yaklaşık 6,6 TRİLYON DOLAR olduğunu gösteriyor.
Temel olarak bunun manası, özel piyasa iştirakçilerinin yalnızca 2 gün ortasında merkez bankalarının elinde bulundurduğu tüm global döviz rezerv stokunun pahasını alıp satacağıdır.
Sonuç olarak, resmi bölüm döviz rezervleri, merkez bankacılarının marjdaki döviz hareketleriyle çaba teşebbüsünde bulunmaları için yararlı bir araç iken, merkez bankacıları da özel piyasa sermaye akışlarından pek etkilenmektedir.
Hudut Ötesi Banka Borçları
Hudut ötesi banka yükümlülükleri,
-mevduat sertifikaları (CD’ler),
-ticari senet (CP),
-büyük para ünitesi vadeli mevduatlar ve
-geri satın alma mukaveleleri (repo) üzere araçları içerir.
Hudut ötesi banka yükümlülükleri, bilhassa Milletlerarası Ödemeler Bankası (BIS) tarafınca mahallî bankacılık istatistiklerinde ve farklı coğrafik bölgelerdeki global olarak etkin bankalar içindeki bilançoda ikili durumları ölçen konsolide bankacılık istatistikleri bilgilerinde toplananları içerir.
Burada tartıştığım bilgiler, ana şirketin ikametgahının tersine, kişisel şube pozisyonuna göre global olarak etkin bankalar içindeki bilançodaki ikili durumları ölçen mahallî bankacılık istatistik bilgileridir. Örneğin, lokal bankacılık istatistikleri bilgilerinde, Deutsche Bank’ın Almanya’daki ana şirketine borç para veren ABD ünitesi, Alman bankalarına yönelik bir ABD talebi ve ABD bankalarına karşı bir Alman yükümlülüğü olarak dahil edilecektir. Daha da değerlisi, hem mahallî bankacılık istatistikleri tıpkı vakitte konsolide bankacılık istatistikleri bilgileri, sadece büsbütün bilançoda yer alan varlık ve yükümlülükleri ölçer. Bunun manası, tezgah üstü (OTC) türevler, makul çeşitteki teminat takasları ve çeşitli öteki bilanço dışı süreçler üzere bilanço dışı riskler ve şartlı yükümlülükler buna dahil değildir.
2020’nin 4. çeyreği itibariyle, hudut ötesi banka borçları toplamda yaklaşık 32 trilyon doları buldu. Bu 32 trilyon doların yaklaşık %47’si yani yaklaşık 15 trilyon doları ABD doları cinsindendi.
Euro, en epey kullanılan ikinci para ünitesi olarak yaklaşık %30’du ve yaklaşık 10 trilyon dolardı.
Milletlerarası Borçlanma Senetleri
Memleketler arası borçlanma senetleri, farklı bir para ünitesinde iç piyasa haricinde ihraç edilen borçlanma senetleridir. Örneğin, bu Çin’in yahut bir Avrupa şirketinin ABD doları cinsinden tahvilleri olabilir. İç borçlanma senetleri ise, menşe ülkenin para ünitesi cinsinden iç piyasada ihraç edilen borçlanma senetleridir. Ne menkul değerlerin ne de menşe ülkenin/şirketin Avrupa’da ikamet etmesi gerekmese de, “Eurobond” milletlerarası borç senetlerinin öteki bir ismidir. Bu niçinle, isim yalnızca bir anakronizmdir, “euro” ön eki, Avrupa ortak para ünitesine (Euro) bir referans olmaktan çok, “offshore” referansıdır, zira isim, Euro’nun kökeninden birkaç on yıl evvel gelir.
Ülkelerin ve şirketlerin “Eurobond” ihraç etmeyi seçmelerinin birkaç kıymetli sebebi vardır. Bunun kıymetli bir sebebi, yatırımcıların gelişen piyasa para ünitelerinin sağlamlığından kaygı duymalarıdır. bu biçimde bir durumda, ABD Doları yahut Euro üzere daha istikrarlı bir rezerv para ünitesinde ihraç etmek, yatırımcılar için daha fazla güvenlik hissi verebilir. Arjantin yahut Lübnan üzere ülkeler için durum bu biçimdedir.
Ülkelerin ve şirketlerin “Eurobond” ihraç etmeyi seçmelerinin bir diğer sebebi de yurtiçi menkul değerler piyasalarındaki likidite eksikliğidir. Gelişmiş piyasalar dünyanın en derin ve en likit sermaye piyasalarına sahip olduğundan, bir ülke/kuruluşun iç piyasalarda cazip fiyatlarla borçlanma senetleri ihraç etmesi mümkün olmayabilir.
ABD Doları, son on yılda memleketler arası borçlanma senetlerinin ihracında giderek artan bir kıymete sahiptir. 2020’nin 4. çeyreği prestijiyle, memleketler arası borç menkul değerleri toplam 23 trilyon $’a ulaştı ve bunun yaklaşık 10 trilyon $ olan yaklaşık %45’i ABD doları cinsindendir.
OTC (Tezgahüstü) Döviz Süreçleri
Vadeli döviz ve swap süreçleri özel bölüm döviz cirosunun en kıymetli bileşenlerini oluşturmaktadır. Forward döviz süreçleri ve takaslar, global finansal sistemdeki kilit araçlardır ve riskten korunma, konum alma ve kısa vadeli fonlama/finansman mevzularında tesirlidir. Forward döviz süreçleri ve takaslar, gelecekteki bir tarihte nominal fiyatların değiş tokuşunu içerir ve fonlama/finansman araçları olarak öteki teminatlı borçlanma biçimlerine (mesela repo) emsal.
İlgili meblağlar epeyce büyük olsa da (onlarca trilyonlarca dolara kadar), vadeli döviz süreçleri ve takaslar bir muhasebe özelliği niçiniyle bir biçimde bâtın kalıyor. Vadeli döviz ve swapların ekonomik olarak teminatlı kredilere muadil bulunmasına karşın, vadeli dövizler ve swaplar, teminatlı borçtan fazla türev eserler olarak muhasebeleştirilir. Bunun manası, bilançoda tam kavramsal kıymet yerine toplam kavramsal pahanın sadece bir kısmının görüntülenmesidir.
Forward ve swapların günlük cirosu 4.3 trilyon dolar olup, global FX ticaretinde günlük cironun %65’ini oluşturmaktadır. Forward ve swap süreçleri bununla birlikte döviz cirosunun en süratli büyüyen segmenti olup, Nisan 2016’dan (önceki anketin tarihi) bu yana toplam döviz cirosundaki artışın %75’ini oluşturmaktadır. 2020’nin 4. çeyreği prestijiyle, ödenmemiş döviz forward ve swap fiyatı yaklaşık 98 trilyon $’a ulaştı – bu, dünya çapındaki merkez bankalarının tuttuğu döviz rezervlerinin ölçüsünden neredeyse 10 kat daha fazla.
ABD Doları bu süreçlerde üstündür – neredeyse her vakit takas edilen iki para ünitesinden biridir ve sırasıyla ödenmemiş ve ciro açısından sırasıyla %89 ve %90’a tekabül etmektedir.
şahsi görüşüme göre, döviz vadeli süreçler ve takaslarda yer alan para ünitelerinin hisseleri, ABD Dolarının global bir rezerv para ünitesi olarak kullanmasının nasıl geliştiğinin en kıymetli göstergesidir. Bunun sebebi, derin kurumsal likidite içeren bir piyasa olan tezgah üstü (OTC) döviz (FX) piyasasının, büyük döviz risklerini hareket ettirmenin yahut riskten korunmanın mümkün olduğu tek piyasa olmasıdır. ABD Dolarını destekleyen derin kurumsal likidite, temel olarak, son 7 yılda yavaş yavaş oluşan bu piyasadan kaynaklanmaktadır. Ayrıyeten, ABD Dolarının bir “araç para birimi” yahut farklı ülkeler içinde ortak bir çeviri düzeneği olarak fonksiyonu burada açıktır. (ABD Doları, bu süreçlerin sadece küçük bir kısmı bir Amerikan kuruluşu ile başlasa yahut bitse de, tüm süreçlerin neredeyse %90’ının bir tarafındadır.)
Sonuç
Özetle, ileti karışık.
Bir yandan, ABD Dolarının global rezerv para ünitesi olarak ehemmiyetinin azaldığına dair kimi göstergeler var.(ABD Dolarının global resmi dal döviz rezervleri ortasındaki hissesinin azalması üzere.) %61 den %59’a
Öte yandan, ABD Doları’nın dünya çapında özel kesimdeki talebinin ve kullanmasının evvelki on yılda neredeyse değişmediğine dair öbür göstergeler de var.
Ayrıyeten, ihraç edilen ABD doları cinsinden milletlerarası borçlanma senetlerinin hacmi üzere, ABD Dolarının global rezerv para ünitesi olarak kıymetinin kamuoyunun/halkın tersine azalmadığını , hatta artıyor olduğunu gösteren göstergeler de bulunmaktadır.
Sonuç olarak, dolar cinsinden FX forward ve swapları işin içine dahil ettiğinizde ABD Dolarının global rezerv para ünitesi olduğunu net bir biçimde görmekteyiz.