‘Kiraları mesken sahipleri belirlesin’ önerisi İsveç’te hükümet düşürdü İsveç’te kiraların düşük kalabilmesine imkân tanıyan ve ani artışları engelleyen kira denetimi yasalarında değişiklik önerisi siyasi kriz çıkardı. Toplumsal Demokrat Partili Başbakan Stefan Löfven, Sol Parti’nin bu öneriyi desteklemeyerek önünü açtığı inanç oylamasını kaybetti.
İsveç’te Toplumsal Demokrat Parti’nin Yeşillerle 2019 yılında kurduğu azınlık hükümeti, ayakta kalmak için iki küçük sağ partinin dayanağına gereksinim duyuyordu. Sağdaki Merkez Parti ile Liberaller, Toplumsal Demokratlar-Yeşiller hükümetini dışarıdan desteklemenin karşılığında toplumsal demokrat çizgiyle uyuşmayan bir dizi sağ siyasetin uygulanmasını kabul etmişti. Ülkenin klâsik kira denetimi siyasetinde mesken sahiplerinin lehine olacak değişiklikler de bu taleplere dahildi.
Sol Parti reddetti
Gazete Duvar’da yer alan habere bakılırsa, Lakin Löfven’in yeni inşa edilen binalardaki dairelerde kira denetiminin kaldırılması istikametinde hazırlattığı yasa tasarısı siyasi krizi tetikledi. Kira denetimi düzenlemesini ideolojik ve klâsik olarak benimseyen Sol Parti, maddede değişikliği reddettiklerini açıklayarak hükümetten takviyesini çekti. Göçmen zıddı olan çok sağcı İsveçli Demokratlar geçtiğimiz hafta krizi siyasi fırsata çevirmek için yaptığı inanç oylaması daveti bugün hayata geçti ve Löfven oylamayı kaybetti.
Hükümet düşecek mi?
İsveç Başbakanı’nın gelinen noktada anayasal açıdan iki seçeneği var. Löfven’in bir hafta ortasında istifa edebilir ve parlamento lideri, tıpkı meclis yapısı dahilinde yeni bir başbakan arayışına girebilir. İkinci seçenek ise Löfven’in erken seçim davetinde bulunması. İsveç’te 1958’den bu yana hiç erken seçime gidilmemişken, Löfven de ülke tarihinde parlamento tarafınca nazaranvden alınan birinci başbakan oldu.
İsveç’te kiralar nasıl belirleniyor?
İsveç’te konut kiraları ve artırımlar, katı bir toplu pazarlık süreciyle belirleniyor. Mesken sahipleri ile kiracılar içinde direkt pazarlık yerine, İsveç kiracılar birliği Hyresgästföreningen tüm kiracılar ismine mal sahipleriyle pazarlık yürütüyor. Bu düzenleme yardımıyla, konut sahiplerinin Hyresgästföreningen ile müzakere etmeden kira artırımı yapmasının önüne geçiliyor. Stockholm üzere kentlerde kiraların başka Avrupa başkentlerindeki kadar yükselmemesinin altında da İsveç’e has bu siyasetin yattığı belirtiliyor. Öte yandan, merkez sağcı partiler de yıllardır bu kuralların yumuşatılması ve yeni yapılan dairelerin meblağlarının piyasa tarafınca belirlenmesi için bastırıyor. Bu görüşü savunanlar, katı kuralların ülkede emlak karaborsasına yol açtığını da öne sürüyor.
İsveç’te Toplumsal Demokrat Parti’nin Yeşillerle 2019 yılında kurduğu azınlık hükümeti, ayakta kalmak için iki küçük sağ partinin dayanağına gereksinim duyuyordu. Sağdaki Merkez Parti ile Liberaller, Toplumsal Demokratlar-Yeşiller hükümetini dışarıdan desteklemenin karşılığında toplumsal demokrat çizgiyle uyuşmayan bir dizi sağ siyasetin uygulanmasını kabul etmişti. Ülkenin klâsik kira denetimi siyasetinde mesken sahiplerinin lehine olacak değişiklikler de bu taleplere dahildi.
Sol Parti reddetti
Gazete Duvar’da yer alan habere bakılırsa, Lakin Löfven’in yeni inşa edilen binalardaki dairelerde kira denetiminin kaldırılması istikametinde hazırlattığı yasa tasarısı siyasi krizi tetikledi. Kira denetimi düzenlemesini ideolojik ve klâsik olarak benimseyen Sol Parti, maddede değişikliği reddettiklerini açıklayarak hükümetten takviyesini çekti. Göçmen zıddı olan çok sağcı İsveçli Demokratlar geçtiğimiz hafta krizi siyasi fırsata çevirmek için yaptığı inanç oylaması daveti bugün hayata geçti ve Löfven oylamayı kaybetti.
Hükümet düşecek mi?
İsveç Başbakanı’nın gelinen noktada anayasal açıdan iki seçeneği var. Löfven’in bir hafta ortasında istifa edebilir ve parlamento lideri, tıpkı meclis yapısı dahilinde yeni bir başbakan arayışına girebilir. İkinci seçenek ise Löfven’in erken seçim davetinde bulunması. İsveç’te 1958’den bu yana hiç erken seçime gidilmemişken, Löfven de ülke tarihinde parlamento tarafınca nazaranvden alınan birinci başbakan oldu.
İsveç’te kiralar nasıl belirleniyor?
İsveç’te konut kiraları ve artırımlar, katı bir toplu pazarlık süreciyle belirleniyor. Mesken sahipleri ile kiracılar içinde direkt pazarlık yerine, İsveç kiracılar birliği Hyresgästföreningen tüm kiracılar ismine mal sahipleriyle pazarlık yürütüyor. Bu düzenleme yardımıyla, konut sahiplerinin Hyresgästföreningen ile müzakere etmeden kira artırımı yapmasının önüne geçiliyor. Stockholm üzere kentlerde kiraların başka Avrupa başkentlerindeki kadar yükselmemesinin altında da İsveç’e has bu siyasetin yattığı belirtiliyor. Öte yandan, merkez sağcı partiler de yıllardır bu kuralların yumuşatılması ve yeni yapılan dairelerin meblağlarının piyasa tarafınca belirlenmesi için bastırıyor. Bu görüşü savunanlar, katı kuralların ülkede emlak karaborsasına yol açtığını da öne sürüyor.