Tory
New member
Cumhurbaşkanı Erdoğan Başkanlığındaki Ulusal Güvenlik Şurası (MGK) toplantısından daha sonra yayınlanan bildiride, senelerdan bu yana birinci sefer ‘Türkiye iktisadına yönelik tehdit ve sınamaların’ MGK gündemine alındığı belirtildi.
Hatırlanacağı üzre, CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu ‘kara Salı’ olarak tarihe geçen 23 Kasım’da yaşanan olağanüstü kur hareketleri üzerine, iktidarın ekonomiyi yönetemediğini, meselelere tahlil üretemediğini öne sürerek ‘anayasal haklarını kullanmaya’ karar verdiklerini açıklamış ve halkı meydanlara çağırmıştı.
Kılıçdaroğlu 4 Aralık’ta Mersin’de yapılacak mitingle yeni bir müddetç başlatarak iktidarı erken seçime zorlayacaklarını da duyurmuştu.
UYGUN Parti Genel Lideri Meral Akşener ve Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu ise bir ortaya geldikten daha sonra düzenledikleri ortak basın toplantısında halkı ‘sokaklardan uzak durmaya’ çağırarak ‘provokasyonlar olabileceği’ ikazında bulundular.
İktidar medyasında ‘üst seviye iktisat kurmaylarına’ atfen yer alan haber ve yorumlarda, uygulanan ekonomik programın 4-5 ay ortasında sonuç vereceği, 2022’nin ikinci yarısından itibaren her şeyin normalleşeceği vurgulanıyor.
***
İktidarın geniş kesitlerin ortasında bulunduğu ağır kriz şartlarına yönelik yaklaşımının birinci işareti yeni minimum fiyatın tespitinde verilecek.
Türkiye Emekçi Sendikaları Konfederasyonunun (Türk-İş) her ay yayınladığı ‘Açlık ve Yoksulluk Sınırı’ araştırmasının Kasım 2021 itibarıyka neticelerina göre, dövizde yaşanan artışlar ve bunun elektrik, doğalgaz, akaryakıt fiyatlarına, üretim girdi maliyetlerine yansıması yanında, temel mal ve hizmetlere yapılan yüksek oranlı artırımlar fiyatlı, dar ve sabit gelirli milyonlarca ailenin hayat kurallarını yeterlice ağırlaştırmış bulunuyor.
Araştırmaya göre aylık besin enflasyonu, kasımda yüzde 3,18, yıllık bazda ise 26,82’ye yükseldi. Dört kişilik bir ailenin aylık besin harcanması fiyatı (açlık sınırı) 3 bin 191 lira 55 kuruşa çıktı. Besin harcanması haricinde, giysi, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat vb. gereksinimler için zarurî öteki aylık harcamalarının meblağı (yoksulluk sınırı) tıpkı araştırmada 10 bin 395 lira 91 kuruş olarak belirlendi. Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise kasımda aylık 3 bin 902 lira 57 kuruş oldu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘Türkiye iktisadına saldıran dış güçlere ve içerdeki işbirlikçilerine’, döviz kurlarına yönelik manipülatif ataklara karşı ‘Ekonomik Kurtuluş Savaşı’ ilan etmesine karşılık, Türk-İş’in araştırmasındaki bilgiler, açlık ve yoksulluk sonundaki olağanüstü yükselişin külliyen içeride uygulanan ekonomik siyasetlerden ve bunun dövizde yarattığı kur artışlarına bağlı olarak yapılan zincirleme artırımlardan kaynaklandığını gösteriyor.
Birtakım AKP’li vekillerin ‘ülkenin bekası’ için halkı sebze-meyveyi taneyle, eti gramla tüketmeye, gerekirse 6 ay yalnızca soğan-ekmek yemeye çağırmaları iktidar medyasında bile yansılara niye oldu.
İktidara yakın kimi muharrirler bu teklifleri ortaya atan milletvekillerinin Erdoğan’a yaranmaya çalışırken tersine iktidara ziyan verdiğini, halkta öfkeye yol açtığını öne sürerek ‘Siz halka fedakârlık tavsiye derkilk evvel kendinizin hangi fedakârlıkları yapacağını açıklayın.
Vekil maaşlarınızdan, makam araçlarından vazgeçeceğinizi ilan edin!’ diye yazdılar.
AKP MKYK üyesi ve eski Gaziantep Milletvekili Şamil Tayyar ise partili vekillere ve yöneticilere ‘Milletin aklıyla alay eden açıklamalardan kaçınma’ ikazında bulunurken, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a da başta minimum fiyat olmak üzere memur, personel, emekli maaşlarına yapılacak artışlarda ‘kesenin ağzını açma’ daveti yaptı.
En geç aralık ayı sonuna kadar belirlenerek ilan edilmesi ve 1 Ocak 2022’den itibaren yürürlüğe girmesi gereken yeni minimum fiyat için işçi-işveren ve devlet temsilcilerinden oluşan Taban fiyat Tespit Komitesi birinci toplantısını 1 Aralık’ta yapacak.
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım daha evvelce uyuşmazlıklarla aralık ayının son gününe kadar süren komite toplantısını bir haftada tamamlayıp yeni minimum fiyatı ilan etmeyi planladıklarını söylemiş oldu. Türk-İş Lideri Ergün Atalay ‘çalışanları tebessüm ettirecek bir minimum fiyat önerisi beklediklerini’ tabir etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın enflasyonun üzerinde, herkesi şad edecek bir taban fiyatı direkt kendisinin açıklayacağını lisana getiren AKP Genel Lider Yardımcısı Mehmet Özhaseki’nin kelamları daha sonrasında iktidar kulislerinde, hala 2825 TL olan minimum fiyatın yüzde 40 artışla 3800-3900 TL’ye çıkarılacağı belirtiliyor.
Devrimci Personel Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) 5200 TL net minimum fiyat talebiyle ülke genelinde ‘Geçinemiyoruz’ mitingleri düzenlerken, muhalefet partileri ise minimum fiyatın 5-6 bin TL içinde olmasını savunuyor. Lakin söylem edilen sayıların tamamı, Türk-İş’in deklare ettiğı yoksulluk hududunun altında. Açlık hududunun ise biraz üstünde.
Evvelki devirlerde taban fiyat artışlarının personel taleplerinin altında olması için ayak sürüyen patron kısmı de bu defa enflasyonun üzerinde ve manalı bir artışa olumlu bakıyor.
Bugüne kadar komitede birlikte hareket eden devlet ve patron temsilcilerinin oyuyla minimum fiyat artışları daima biçimde hudutlu tutuldu. Ayrıyeten yılda bir belirlenen minimum fiyat artırımı kısa müddette eriyerek ekseriyetle yıl ortasında enflasyona karşı negatif oldu.
Muhalefet ve sendikalar mevcut ekonomik şartlarda minimum fiyatın 6 ayda bir belirlenmesini öneriyor. Bu sefer komitedeki tüm taraflar taban fiyatta önemli bir artışta mutabık görünüyor. Lakin Türk-İş Lideri şu ana kadar ‘işçileri tebessüm ettirecek ücret’ fiyatının ne kadar olması gerektiğini açıklamış değil.
Gerek minimum fiyatla çalışanlar gerekse memur, kontratlı işçi, işçi-memur-esnaf ve çiftçi emeklileri aylıklarında çok yüksek artışlar yapılması beklentisinde. Aykırısı bir durumda geniş kitlelerin fakirleşmesi ve hoşnutsuzlukları, iktidara reaksiyonları daha da artacak.
***
İşte o niçinle MGK’nın 25 Kasım’daki toplantısından daha sonra yayınlanan açıklamada birinci kere iktisadın gündemde yer alması ve ‘milli güvenlik’ sorunu olarak kıymetlendirilmesi dikkat çekiyor.
15 Temmuz 2016’daki darbe teşebbüsü daha sonrasında yapısı değiştirilen ve siyasi yüklü hale getirilen MGK açıklamasında iktisatla ilgili olarak şu tabirlere yer verildi:
“Türkiye’nin inşa ettiği sağlam altyapı üzerinde, gayelerine uygun biçimde yatırım, üretim, istihdam ve ihracat odaklı iktisat siyasetlerini hayata geçirme sürecinde karşılaştığı ve karşılaşabileceği sınamalar ile tehditler değerlendirilmiş, cumhuriyetimizin 100. yılına her alanda olduğu üzere iktisadi olarak da kuvvetli biçimde ulaşma kararlılığı teyit edilmiştir.”
Şu ana kadar artırımları, kur ve enflasyondaki artışları protesto şovlarında 74 kişinin gözaltına alındığı duyuruldu. Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) de toplumsal medya hesaplarından iktisatla ilgili olarak ‘halkı tahrik etme maksatlı paylaşım yapan’ 270 kişi hakkında soruşturma başlatıldığını deklare etti.
MGK bildirisinin akabinde iktisattaki gelişmelerin artık iktidar tarafınca ‘milli güvenlik meselesi’ olarak değerlendirileceği anlaşılıyor.
Gerek muhalefetin gerekse sivil toplum kuruluşları, sendikalar, akademisyenler, iktisat müellif ve yorumcuları tarafınca yapılacak yorum, tenkit, tespit ve ikazların bu çerçevede muameleye tabi tutulması kelam konusu olabilecek.
ötürüsıyla Erdoğan’ın dış güçlerin hücumlarına karşı ‘Ekonomik Kurtuluş Savaşı’ daveti, MGK açıklamasıyla bir manada ‘resmi devlet görüşü ve ulusal güvenlik’ kriterine dönüştürüldü.
Siyasi kulislerde MGK açıklamasıyla, başta muhalefet partileri olmak üzere iktisatla ilgili tenkit, reaksiyon, şovların, TKP ve TİP’in düzenlediği, DİSK’in başlatmış olduğu ‘Geçinemiyoruz’ aksiyonlarının, toplumsal medya paylaşımlarının ‘ulusal güvenlik tehdidi olarak değerlendirileceği’ iletisinin verildiği öne sürülüyor.
CHP önderinin halkı meydanlara çağırmasının çabucak akabinde gelen MGK sonucu, bu görüşlerin yanı sıra ekonomik sıkıntıları lisanlandırma ve meydanlara taşımanın ‘ulusal güvenliğe tehdit’ sebebi öne sürülerek engelleneceğini teyit eder nitelikte.
Zülfikar DOĞAN
ahvalnews.com
Hatırlanacağı üzre, CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu ‘kara Salı’ olarak tarihe geçen 23 Kasım’da yaşanan olağanüstü kur hareketleri üzerine, iktidarın ekonomiyi yönetemediğini, meselelere tahlil üretemediğini öne sürerek ‘anayasal haklarını kullanmaya’ karar verdiklerini açıklamış ve halkı meydanlara çağırmıştı.
Kılıçdaroğlu 4 Aralık’ta Mersin’de yapılacak mitingle yeni bir müddetç başlatarak iktidarı erken seçime zorlayacaklarını da duyurmuştu.
UYGUN Parti Genel Lideri Meral Akşener ve Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu ise bir ortaya geldikten daha sonra düzenledikleri ortak basın toplantısında halkı ‘sokaklardan uzak durmaya’ çağırarak ‘provokasyonlar olabileceği’ ikazında bulundular.
İktidar medyasında ‘üst seviye iktisat kurmaylarına’ atfen yer alan haber ve yorumlarda, uygulanan ekonomik programın 4-5 ay ortasında sonuç vereceği, 2022’nin ikinci yarısından itibaren her şeyin normalleşeceği vurgulanıyor.
***
İktidarın geniş kesitlerin ortasında bulunduğu ağır kriz şartlarına yönelik yaklaşımının birinci işareti yeni minimum fiyatın tespitinde verilecek.
Türkiye Emekçi Sendikaları Konfederasyonunun (Türk-İş) her ay yayınladığı ‘Açlık ve Yoksulluk Sınırı’ araştırmasının Kasım 2021 itibarıyka neticelerina göre, dövizde yaşanan artışlar ve bunun elektrik, doğalgaz, akaryakıt fiyatlarına, üretim girdi maliyetlerine yansıması yanında, temel mal ve hizmetlere yapılan yüksek oranlı artırımlar fiyatlı, dar ve sabit gelirli milyonlarca ailenin hayat kurallarını yeterlice ağırlaştırmış bulunuyor.
Araştırmaya göre aylık besin enflasyonu, kasımda yüzde 3,18, yıllık bazda ise 26,82’ye yükseldi. Dört kişilik bir ailenin aylık besin harcanması fiyatı (açlık sınırı) 3 bin 191 lira 55 kuruşa çıktı. Besin harcanması haricinde, giysi, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat vb. gereksinimler için zarurî öteki aylık harcamalarının meblağı (yoksulluk sınırı) tıpkı araştırmada 10 bin 395 lira 91 kuruş olarak belirlendi. Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise kasımda aylık 3 bin 902 lira 57 kuruş oldu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘Türkiye iktisadına saldıran dış güçlere ve içerdeki işbirlikçilerine’, döviz kurlarına yönelik manipülatif ataklara karşı ‘Ekonomik Kurtuluş Savaşı’ ilan etmesine karşılık, Türk-İş’in araştırmasındaki bilgiler, açlık ve yoksulluk sonundaki olağanüstü yükselişin külliyen içeride uygulanan ekonomik siyasetlerden ve bunun dövizde yarattığı kur artışlarına bağlı olarak yapılan zincirleme artırımlardan kaynaklandığını gösteriyor.
Birtakım AKP’li vekillerin ‘ülkenin bekası’ için halkı sebze-meyveyi taneyle, eti gramla tüketmeye, gerekirse 6 ay yalnızca soğan-ekmek yemeye çağırmaları iktidar medyasında bile yansılara niye oldu.
İktidara yakın kimi muharrirler bu teklifleri ortaya atan milletvekillerinin Erdoğan’a yaranmaya çalışırken tersine iktidara ziyan verdiğini, halkta öfkeye yol açtığını öne sürerek ‘Siz halka fedakârlık tavsiye derkilk evvel kendinizin hangi fedakârlıkları yapacağını açıklayın.
Vekil maaşlarınızdan, makam araçlarından vazgeçeceğinizi ilan edin!’ diye yazdılar.
AKP MKYK üyesi ve eski Gaziantep Milletvekili Şamil Tayyar ise partili vekillere ve yöneticilere ‘Milletin aklıyla alay eden açıklamalardan kaçınma’ ikazında bulunurken, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a da başta minimum fiyat olmak üzere memur, personel, emekli maaşlarına yapılacak artışlarda ‘kesenin ağzını açma’ daveti yaptı.
En geç aralık ayı sonuna kadar belirlenerek ilan edilmesi ve 1 Ocak 2022’den itibaren yürürlüğe girmesi gereken yeni minimum fiyat için işçi-işveren ve devlet temsilcilerinden oluşan Taban fiyat Tespit Komitesi birinci toplantısını 1 Aralık’ta yapacak.
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım daha evvelce uyuşmazlıklarla aralık ayının son gününe kadar süren komite toplantısını bir haftada tamamlayıp yeni minimum fiyatı ilan etmeyi planladıklarını söylemiş oldu. Türk-İş Lideri Ergün Atalay ‘çalışanları tebessüm ettirecek bir minimum fiyat önerisi beklediklerini’ tabir etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın enflasyonun üzerinde, herkesi şad edecek bir taban fiyatı direkt kendisinin açıklayacağını lisana getiren AKP Genel Lider Yardımcısı Mehmet Özhaseki’nin kelamları daha sonrasında iktidar kulislerinde, hala 2825 TL olan minimum fiyatın yüzde 40 artışla 3800-3900 TL’ye çıkarılacağı belirtiliyor.
Devrimci Personel Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) 5200 TL net minimum fiyat talebiyle ülke genelinde ‘Geçinemiyoruz’ mitingleri düzenlerken, muhalefet partileri ise minimum fiyatın 5-6 bin TL içinde olmasını savunuyor. Lakin söylem edilen sayıların tamamı, Türk-İş’in deklare ettiğı yoksulluk hududunun altında. Açlık hududunun ise biraz üstünde.
Evvelki devirlerde taban fiyat artışlarının personel taleplerinin altında olması için ayak sürüyen patron kısmı de bu defa enflasyonun üzerinde ve manalı bir artışa olumlu bakıyor.
Bugüne kadar komitede birlikte hareket eden devlet ve patron temsilcilerinin oyuyla minimum fiyat artışları daima biçimde hudutlu tutuldu. Ayrıyeten yılda bir belirlenen minimum fiyat artırımı kısa müddette eriyerek ekseriyetle yıl ortasında enflasyona karşı negatif oldu.
Muhalefet ve sendikalar mevcut ekonomik şartlarda minimum fiyatın 6 ayda bir belirlenmesini öneriyor. Bu sefer komitedeki tüm taraflar taban fiyatta önemli bir artışta mutabık görünüyor. Lakin Türk-İş Lideri şu ana kadar ‘işçileri tebessüm ettirecek ücret’ fiyatının ne kadar olması gerektiğini açıklamış değil.
Gerek minimum fiyatla çalışanlar gerekse memur, kontratlı işçi, işçi-memur-esnaf ve çiftçi emeklileri aylıklarında çok yüksek artışlar yapılması beklentisinde. Aykırısı bir durumda geniş kitlelerin fakirleşmesi ve hoşnutsuzlukları, iktidara reaksiyonları daha da artacak.
***
İşte o niçinle MGK’nın 25 Kasım’daki toplantısından daha sonra yayınlanan açıklamada birinci kere iktisadın gündemde yer alması ve ‘milli güvenlik’ sorunu olarak kıymetlendirilmesi dikkat çekiyor.
15 Temmuz 2016’daki darbe teşebbüsü daha sonrasında yapısı değiştirilen ve siyasi yüklü hale getirilen MGK açıklamasında iktisatla ilgili olarak şu tabirlere yer verildi:
“Türkiye’nin inşa ettiği sağlam altyapı üzerinde, gayelerine uygun biçimde yatırım, üretim, istihdam ve ihracat odaklı iktisat siyasetlerini hayata geçirme sürecinde karşılaştığı ve karşılaşabileceği sınamalar ile tehditler değerlendirilmiş, cumhuriyetimizin 100. yılına her alanda olduğu üzere iktisadi olarak da kuvvetli biçimde ulaşma kararlılığı teyit edilmiştir.”
Şu ana kadar artırımları, kur ve enflasyondaki artışları protesto şovlarında 74 kişinin gözaltına alındığı duyuruldu. Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) de toplumsal medya hesaplarından iktisatla ilgili olarak ‘halkı tahrik etme maksatlı paylaşım yapan’ 270 kişi hakkında soruşturma başlatıldığını deklare etti.
MGK bildirisinin akabinde iktisattaki gelişmelerin artık iktidar tarafınca ‘milli güvenlik meselesi’ olarak değerlendirileceği anlaşılıyor.
Gerek muhalefetin gerekse sivil toplum kuruluşları, sendikalar, akademisyenler, iktisat müellif ve yorumcuları tarafınca yapılacak yorum, tenkit, tespit ve ikazların bu çerçevede muameleye tabi tutulması kelam konusu olabilecek.
ötürüsıyla Erdoğan’ın dış güçlerin hücumlarına karşı ‘Ekonomik Kurtuluş Savaşı’ daveti, MGK açıklamasıyla bir manada ‘resmi devlet görüşü ve ulusal güvenlik’ kriterine dönüştürüldü.
Siyasi kulislerde MGK açıklamasıyla, başta muhalefet partileri olmak üzere iktisatla ilgili tenkit, reaksiyon, şovların, TKP ve TİP’in düzenlediği, DİSK’in başlatmış olduğu ‘Geçinemiyoruz’ aksiyonlarının, toplumsal medya paylaşımlarının ‘ulusal güvenlik tehdidi olarak değerlendirileceği’ iletisinin verildiği öne sürülüyor.
CHP önderinin halkı meydanlara çağırmasının çabucak akabinde gelen MGK sonucu, bu görüşlerin yanı sıra ekonomik sıkıntıları lisanlandırma ve meydanlara taşımanın ‘ulusal güvenliğe tehdit’ sebebi öne sürülerek engelleneceğini teyit eder nitelikte.
Zülfikar DOĞAN
ahvalnews.com