Tory
New member
Merkez Bankası Dijital Parası
[ 08.09.2021 birinci versiyon ]
Öncelikle okurun niye De-Fi derslerine merkez bankası dijital parasını koyduğumu düşünmesi gereklidir ? Düşünün ! Karşılık yazının sonunda
Merkez Bankası Dijital Parası üzerine uzun vakittir okumalar yapıyorum. Bu sayfa üzerinde bildiklerimi paylaşmaya çalışacağım.
Bu işe baş yoruyorsanız şu 4 kişiyi takip etmelisiniz. @Jonas_Gross @RaphAuer @jp_koning @Kiffmeister
İzlemeniz gereken web siteleri ise https://cbdctracker.org ve https://www.bis.org/about/bisih/topics/cbdc.htm dir.
Paranın Halleri !
Paranın 3 hali vardır.
-Devlet tarafınca yaratılan Nakit (Kağıt ve madeni ) para,
-Bankalar tarafınca yaratılan Mevduatlar,
Kaynak:Türkiye için TCMB Para ve Banka İstatistikleri https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/DataGroupLink/5/bie_prarz/tr
(Erişim Tarihi: 08.09.2021)
Ağustos 2021 itibariyle nakit para ölçüsü 205 milyar Tl iken, bu ölçüye mevduatları da eklediğimizde bulduğumuz fiyat 3 trilyon 829 milyar Tl olmaktadır. sıradançe, şu an devletçe yaratılan Nakit para 205 milyar Tl iken, bankalarca yaratılan para 3 trilyon 604 milyar Tl‘dir.
Nakit para toplam para arzının yaklaşık %5 iken, bankalarca yaratılan para toplam para arzının yaklaşık %95 dir.
CBDC (Merkez Bankası Dijital Parası) ‘nin gayesi nakit para olarak gösterdiğimiz parayı ortadan kaldırıp yerine dijital parayı koymaktır. Bu kadar! rahatladınız mı ????
Kaynak: . CBDCs: an opportunity for the monetary system(2020), sayfa:72
Nakit para direkt Merkez bankasının yükümlülüğüdür. Mevduatlar ise bankaların yükümlülüğüdür. CBDC, nakit parasının yerine geçecekse, CBDC de direkt Merkez bankasının yükümlülüğü olacaktır. (Rezervler ise, Merkez Bankasının, bankalara olan yükümlülüğüdür.)
CBDC’nin olmadığı sistemde bankalar içinde müşterilerin para hareketleri mevduatlar üzerinden rezervleri kullanarak ilerler.
Kaynak: . CBDCs: an opportunity for the monetary system(2020), sayfa:76
Bu örnekte, tüketicinin Y bankasında satıcının ise X bankasında hesabı vardır. Tüketici 100 liralık malı satıcıdan aldığında;
Y Bankası bilançosunda varlıklarda rezervler 100 lira ve yükümlülüklerde müşterinin mevduatı 100 lira azalacaktır. Birebir anda Merkez Bankası bilançosunda Y bankasının rezervleri 100 Tl azalacaktır.
X Bankası bilançosunda varlıklarda rezervler 100 lira ve yükümlülüklerde satıcının mevduatı 100 lira artacaktır. Birebir anda Merkez Bankası bilançosunda X bankasının rezervleri 100 Tl artacaktır.
Kaynak: . CBDCs: an opportunity for the monetary system(2020), sayfa:78
İşte birinci tartışma buradan doğmaktadır.
Direkt CBDC görüşü; her vatandaşın Merkez Bankasında hesabı olsun tüm işler burada olsun derken;
Aracı(Intermediated) CBDC görüşü; üstte anlattığımız rezerv sistemi üzere CBDC’lerin mutabakatı, bankaların Merkez Bankasındaki CBDC hesapları üzerinden devam etsin derken,
Hibrit CBDC görüşü; Bu iki görüşün içinde bankaların mutabakata karışmadan ve Merkez Bankasında bir CBDC hesabı açmadan yalnızca CBDC süreçlerini kendi üzerlerinden sürdürmelerini savunmaktadır.
Hesap Bazlı mı Token Bazlı mı olsun ?
İkinci tartışma konusu budur. Bu varlık, merkez bankası hesapları üzerinde yaratılıp bir daha hesaplar üzerinde mi hareket etsin yoksa merkez bankası tarafınca tek hesapta token olarak yaratılıp bankanın kurduğu chain üzerinde özgürce mi hareket etsin. Bu mevzu aslında fazla tartışıl madı. Bankaların çoğu hesap bazlı olsun başımız ağrımasın dedi.
Singapur’un yürüttüğü CBDC projesi ise bu bahiste ufuk açıcı, hesap bazlı ile token bazlı CBDC’nin karışımı oluyor. De-Fi grubu, dikkat kesil.
Kaynak: Ubin project, https://www.mas.gov.sg/-/media/MAS/ProjectUbin/Project-Ubin–SGD-on-Distributed-Ledger.pdf, Sayfa:19
1- Banka müşterileri kullanmak istedikleri CBDC için mevduatlarıyla ödeme yapıyorlar. bu türlü bankanın kurduğu blockchainde CBDC yaratılıyor.
2- CBDC alındıktan daha sonra bankanın kurduğu blockchain kainatına girip özgürce para transferi yapıyorlar.
3- Mevduata geri dönmek istediklerinde ise CBDC’yi sisteme geri verip mevduatlarını alıyorlar. bu türlü bankanın kurduğu blockchainde CBDC yakılıyor.
.
[ 08.09.2021 birinci versiyon ]
Öncelikle okurun niye De-Fi derslerine merkez bankası dijital parasını koyduğumu düşünmesi gereklidir ? Düşünün ! Karşılık yazının sonunda
Merkez Bankası Dijital Parası üzerine uzun vakittir okumalar yapıyorum. Bu sayfa üzerinde bildiklerimi paylaşmaya çalışacağım.
Bu işe baş yoruyorsanız şu 4 kişiyi takip etmelisiniz. @Jonas_Gross @RaphAuer @jp_koning @Kiffmeister
İzlemeniz gereken web siteleri ise https://cbdctracker.org ve https://www.bis.org/about/bisih/topics/cbdc.htm dir.
Paranın Halleri !
Paranın 3 hali vardır.
-Devlet tarafınca yaratılan Nakit (Kağıt ve madeni ) para,
-Bankalar tarafınca yaratılan Mevduatlar,
Kaynak:Türkiye için TCMB Para ve Banka İstatistikleri https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/DataGroupLink/5/bie_prarz/tr
(Erişim Tarihi: 08.09.2021)
Ağustos 2021 itibariyle nakit para ölçüsü 205 milyar Tl iken, bu ölçüye mevduatları da eklediğimizde bulduğumuz fiyat 3 trilyon 829 milyar Tl olmaktadır. sıradançe, şu an devletçe yaratılan Nakit para 205 milyar Tl iken, bankalarca yaratılan para 3 trilyon 604 milyar Tl‘dir.
Nakit para toplam para arzının yaklaşık %5 iken, bankalarca yaratılan para toplam para arzının yaklaşık %95 dir.
CBDC (Merkez Bankası Dijital Parası) ‘nin gayesi nakit para olarak gösterdiğimiz parayı ortadan kaldırıp yerine dijital parayı koymaktır. Bu kadar! rahatladınız mı ????
Kaynak: . CBDCs: an opportunity for the monetary system(2020), sayfa:72
Nakit para direkt Merkez bankasının yükümlülüğüdür. Mevduatlar ise bankaların yükümlülüğüdür. CBDC, nakit parasının yerine geçecekse, CBDC de direkt Merkez bankasının yükümlülüğü olacaktır. (Rezervler ise, Merkez Bankasının, bankalara olan yükümlülüğüdür.)
CBDC’nin olmadığı sistemde bankalar içinde müşterilerin para hareketleri mevduatlar üzerinden rezervleri kullanarak ilerler.
Kaynak: . CBDCs: an opportunity for the monetary system(2020), sayfa:76
Bu örnekte, tüketicinin Y bankasında satıcının ise X bankasında hesabı vardır. Tüketici 100 liralık malı satıcıdan aldığında;
Y Bankası bilançosunda varlıklarda rezervler 100 lira ve yükümlülüklerde müşterinin mevduatı 100 lira azalacaktır. Birebir anda Merkez Bankası bilançosunda Y bankasının rezervleri 100 Tl azalacaktır.
X Bankası bilançosunda varlıklarda rezervler 100 lira ve yükümlülüklerde satıcının mevduatı 100 lira artacaktır. Birebir anda Merkez Bankası bilançosunda X bankasının rezervleri 100 Tl artacaktır.
Kaynak: . CBDCs: an opportunity for the monetary system(2020), sayfa:78
İşte birinci tartışma buradan doğmaktadır.
Direkt CBDC görüşü; her vatandaşın Merkez Bankasında hesabı olsun tüm işler burada olsun derken;
Aracı(Intermediated) CBDC görüşü; üstte anlattığımız rezerv sistemi üzere CBDC’lerin mutabakatı, bankaların Merkez Bankasındaki CBDC hesapları üzerinden devam etsin derken,
Hibrit CBDC görüşü; Bu iki görüşün içinde bankaların mutabakata karışmadan ve Merkez Bankasında bir CBDC hesabı açmadan yalnızca CBDC süreçlerini kendi üzerlerinden sürdürmelerini savunmaktadır.
Hesap Bazlı mı Token Bazlı mı olsun ?
İkinci tartışma konusu budur. Bu varlık, merkez bankası hesapları üzerinde yaratılıp bir daha hesaplar üzerinde mi hareket etsin yoksa merkez bankası tarafınca tek hesapta token olarak yaratılıp bankanın kurduğu chain üzerinde özgürce mi hareket etsin. Bu mevzu aslında fazla tartışıl madı. Bankaların çoğu hesap bazlı olsun başımız ağrımasın dedi.
Singapur’un yürüttüğü CBDC projesi ise bu bahiste ufuk açıcı, hesap bazlı ile token bazlı CBDC’nin karışımı oluyor. De-Fi grubu, dikkat kesil.
Kaynak: Ubin project, https://www.mas.gov.sg/-/media/MAS/ProjectUbin/Project-Ubin–SGD-on-Distributed-Ledger.pdf, Sayfa:19
1- Banka müşterileri kullanmak istedikleri CBDC için mevduatlarıyla ödeme yapıyorlar. bu türlü bankanın kurduğu blockchainde CBDC yaratılıyor.
2- CBDC alındıktan daha sonra bankanın kurduğu blockchain kainatına girip özgürce para transferi yapıyorlar.
3- Mevduata geri dönmek istediklerinde ise CBDC’yi sisteme geri verip mevduatlarını alıyorlar. bu türlü bankanın kurduğu blockchainde CBDC yakılıyor.
.