Tory
New member
Finansal şartlar, kur, faiz, piyasa oynaklığı üzere finansal değişkenlerin ekonomik aktivite üzerinde ne ölçüde kısıtlayıcı yahut destekleyici olduğunu özetleyen bir kavramdır.
Türkiye iktisadı için finansal şartların sıkılığını, esas finansal göstergeleri toplulaştırarak oluşturduğumuz Finansal Şartlar Endeksi (FKE) ile takip ediyoruz. Bu göstergeyi hesaplarken, kredi-mevduat faizleri, swap faizleri, döviz kuru oynaklığı, risk primi üzere hayli sayıda finansal göstergeyi dikkate almaktayız.
Şubat ayından itibaren, evvel global iktisattaki enflasyon kaygıları, daha sonra da yurtarasında para siyasetine dair belirsizliklerin artması kararında, CDS primi, swap faizleri, kur oynaklığı, BIST 100 endeksi üzere piyasa göstergelerinde besbelli bozulma yaşanmıştı. Ama TCMB’nin erken bir faiz indirimine gideceği telaşlarının azalmasıyla piyasa göstergelerinde kısmi olağanlaşma yaşandı. Mart sonunda nötr düzeyinin yaklaşık 3 standart sapma üzerine çıkan FKE, göstergelerdeki toparlanmanın akabinde geriledi. Finansal şartlardaki toparlanmanın Ağustos 2018 ve Nisan-Mayıs 2019 periyotlarındaki şoklara göre süratli bir olması dikkat çekiyor. Buna karşın, FKE Haziran prestijiyle nötr düzeyinin 1.2 standart sapma üzerinde bulunuyor ve tarihî eğilime nazaran besbelli bir sıkılığa işaret ediyor. (Grafik 1)
Tarihî olarak bakıldığında, finansal şartların kredi büyümesinin esas belirleyicilerinden olduğu görülmektedir. Örneğin, 2018 ve 2019’da da kredilerde yaşanan daralmalar, FKE’nin ima ettiği sıkılaşmayla uyumlu olmuştur. tıpkı vakitte, 2020’de pandemi daha sonrası kamu bankalarının sağladığı sübvansiyonlu krediler, TCMB’nin zarurî karşılık ve BDDK’nın etkin rasyosu düzenlemeleri sebebiyle yakalanan yüksek kredi genişlemesinin FKE’den bağımsız gerçekleştiği görülmektedir. Bu düzenlemelerin geri alınmasının akabinde kredi büyüme suratları da olağanlaşmıştı. Son aylarda hesaplarımıza göre %10 oranına yakın seyreden 13 haftalık (kur tesirinden arındırılmış ve yıllıklandırılmış) kredi büyüme temposu, FKE ile uyumlu görünmekteydi.
FKE önümüzdeki devirde kredi büyümesinde yavaşlama eğilimi olacağına işaret etmekle birlikte, son haftalarda sıkılaşmanın hafifçelemesi kredilerde daralma riskini azaltıyor. (Grafik 2)
Sonuç olarak, finansal şartların kredi büyümesi ve ekonomik aktivite üstündeki kısıtlayıcı etkisinin sürdüğü görülüyor. Pandeminin ve uygulanan kapanma önlemlerinin de tesiriyle ikinci çeyrekte ekonomik aktivite düşüş görülebilir. Yılın ikinci yarısında ise pandemi gelişmeleriyle bağlantılı olarak turizm gelirlerinin seyri ve global para siyaseti gelişmeleri ekonomik görünüm üzerinde tesirli olacak. Buradaki riskleri dikkate alarak, kuvvetli baz tesirine karşın, %5.5 olan 2021 yılı GSYH büyüme iddiamızı koruyoruz.
Mahfi Eğilmez: Evvel Zenginleştiren daha sonra Fakirleştiren Büyüme
Faiz beklentisi: Haziranda sabit, sene sonu yüzde 16
Sıkıntı İktisat: Dolarda fazlaca daha süratli hareketler olabilir & Enflasyonda riskler üst taraflı | Hasret Bayraktar Gökşen
Türkiye iktisadı için finansal şartların sıkılığını, esas finansal göstergeleri toplulaştırarak oluşturduğumuz Finansal Şartlar Endeksi (FKE) ile takip ediyoruz. Bu göstergeyi hesaplarken, kredi-mevduat faizleri, swap faizleri, döviz kuru oynaklığı, risk primi üzere hayli sayıda finansal göstergeyi dikkate almaktayız.
Şubat ayından itibaren, evvel global iktisattaki enflasyon kaygıları, daha sonra da yurtarasında para siyasetine dair belirsizliklerin artması kararında, CDS primi, swap faizleri, kur oynaklığı, BIST 100 endeksi üzere piyasa göstergelerinde besbelli bozulma yaşanmıştı. Ama TCMB’nin erken bir faiz indirimine gideceği telaşlarının azalmasıyla piyasa göstergelerinde kısmi olağanlaşma yaşandı. Mart sonunda nötr düzeyinin yaklaşık 3 standart sapma üzerine çıkan FKE, göstergelerdeki toparlanmanın akabinde geriledi. Finansal şartlardaki toparlanmanın Ağustos 2018 ve Nisan-Mayıs 2019 periyotlarındaki şoklara göre süratli bir olması dikkat çekiyor. Buna karşın, FKE Haziran prestijiyle nötr düzeyinin 1.2 standart sapma üzerinde bulunuyor ve tarihî eğilime nazaran besbelli bir sıkılığa işaret ediyor. (Grafik 1)
Tarihî olarak bakıldığında, finansal şartların kredi büyümesinin esas belirleyicilerinden olduğu görülmektedir. Örneğin, 2018 ve 2019’da da kredilerde yaşanan daralmalar, FKE’nin ima ettiği sıkılaşmayla uyumlu olmuştur. tıpkı vakitte, 2020’de pandemi daha sonrası kamu bankalarının sağladığı sübvansiyonlu krediler, TCMB’nin zarurî karşılık ve BDDK’nın etkin rasyosu düzenlemeleri sebebiyle yakalanan yüksek kredi genişlemesinin FKE’den bağımsız gerçekleştiği görülmektedir. Bu düzenlemelerin geri alınmasının akabinde kredi büyüme suratları da olağanlaşmıştı. Son aylarda hesaplarımıza göre %10 oranına yakın seyreden 13 haftalık (kur tesirinden arındırılmış ve yıllıklandırılmış) kredi büyüme temposu, FKE ile uyumlu görünmekteydi.
FKE önümüzdeki devirde kredi büyümesinde yavaşlama eğilimi olacağına işaret etmekle birlikte, son haftalarda sıkılaşmanın hafifçelemesi kredilerde daralma riskini azaltıyor. (Grafik 2)
Sonuç olarak, finansal şartların kredi büyümesi ve ekonomik aktivite üstündeki kısıtlayıcı etkisinin sürdüğü görülüyor. Pandeminin ve uygulanan kapanma önlemlerinin de tesiriyle ikinci çeyrekte ekonomik aktivite düşüş görülebilir. Yılın ikinci yarısında ise pandemi gelişmeleriyle bağlantılı olarak turizm gelirlerinin seyri ve global para siyaseti gelişmeleri ekonomik görünüm üzerinde tesirli olacak. Buradaki riskleri dikkate alarak, kuvvetli baz tesirine karşın, %5.5 olan 2021 yılı GSYH büyüme iddiamızı koruyoruz.
Mahfi Eğilmez: Evvel Zenginleştiren daha sonra Fakirleştiren Büyüme
Faiz beklentisi: Haziranda sabit, sene sonu yüzde 16
Sıkıntı İktisat: Dolarda fazlaca daha süratli hareketler olabilir & Enflasyonda riskler üst taraflı | Hasret Bayraktar Gökşen